Pracownia Literatury Oświecenia

pok. 131, tel. (22) 6572-876

Członkowie Pracowni:

Kierownik pracowni - prof. dr hab. Anna Grześkowiak-Krwawicz, profesor
prof. dr hab. Tomasz Chachulski, profesor
dr hab. Magdalena Kinga Górska, profesor instytutu
dr Klara Leszczyńska-Skowron, adiunkt
dr hab. Agata Roćko, profesor instytutu
dr Magdalena Ślusarska, adiunkt
dr Magdalena Bober-Jankowska, adiunkt


Pracownicy emerytowani uczestniczący w pracach Pracowni:
prof. dr hab. Teresa Kostkiewiczowa

 Zebrania Pracowni odbywają się w w czwartki od 11. 00 – 13.00.

 

Pracownia Literatury Oświecenia od początku swojego istnienia wnosi znaczący wkład w badania nad epoką wieku świateł.

Cechą charakterystyczną Pracowni jest interdyscyplinarność prowadzonych w niej badań. Połączenie kompetencji członków Pracowni w zakresie literaturoznawstwa, historii, historii sztuki pozwala prowadzić badania na bardzo różnych polach, a zarazem wykorzystywać i porównywać różne metody i perspektywy badawcze.  Przedmiotem badań jest twórczość poetycka i prozatorska epoki wieku świateł oraz losy jej twórców. Badacze związani z Pracownią śledzą także rozwój i przeobrażenia dyskursu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów, prowadzą badania dotyczące emblematyki oraz ikonografii XVI-XVIII w., zajmują się zagadnieniami polskiego pamiętnikarstwa oświeceniowego, zwłaszcza podróżopisarstwa. Przedmiotem ich dociekań badawczych jest także literatura okolicznościowa oraz kaznodziejstwo. W obręb zainteresowań członków Pracowni wchodzą także zagadnienia z zakresu, życia kulturalnego epoki, ówczesnej świadomości estetycznej i teoretycznoliterackiej, a także z obszaru tekstologii i edytorstwa. Efekty prac w postaci monografii, edycji źródłowych i artykułów publikowane są w najlepszych wydawnictwach polskich i obcych.

Pracownia jest ważnym punktem na mapie polskich badań nad oświeceniem, pełni istotną funkcję jako ośrodek integrujący środowisko badaczy tej epoki reprezentujących różne ośrodki i różne dyscypliny naukowe. Służą temu odbywające się od 2020 r. on-line spotkania Z warsztatów badaczy oświecenia oraz regularnie raz do roku organizowane konferencje. W jednych i drugich oprócz naukowców polskich biorą udział także koledzy z wielu krajów Europy (m. in. Anglia, Francja, Litwa, Niemcy, Szwajcaria, Szwecja i inne). Członkowie Pracowni są Członkami Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem XVIII, z którym Pracownia aktywnie współpracuje przy okazji organizacji wspólnych konferencji i działań popularyzatorskich. 

Członkowie Pracowni współpracują z wieloma instytucjami zarówno w Polsce, jak i za granicą, angażują się także w działania promujące język polski i literaturę zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.
 

Wiadomości Pracowni Literatury Oświecenia

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja piąta - spotkanie drugie

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA

Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na drugie spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", podczas którego pan Radosław Szymański wygłosi referat pt. Nauki polityczne doby Oświecenia przez pryzmat Polski. Pedagogika i projekty reform dla Rzeczypospolitej Eliego Bertranda (1762-1768). Spotkanie odbędzie się 21 listopada (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.

 

 

Zaproszenie do udziału w konferencji "Oświecenie jako zmiana języka"

 

OŚWIECENIE JAKO ZMIANA JĘZYKA

Pracownia Literatury Oświecenia IBL PAN serdecznie zaprasza do udziału w konferencji „Oświecenie jako zmiana języka”, która odbędzie się w Pałacu Staszica w Warszawie w dniach 28-29 listopada 2024 r. pod patronatem Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym.  
 
Celem naszej konferencji jest przyjrzenie się zmianom, jakie zaszły na różnych poziomach języka – od sposobu mówienia, przez organizację wypowiedzi, po tworzenie i przemiany „języków” rozmaitych dziedzin kultury – w epoce, za symboliczny początek której przyjmuje się wydanie traktatu O poprawie wad wymowy Stanisława Konarskiego.
 
Obrady będą odbywać się w tematycznych sekcjach oraz plenarnie w formie stacjonarnej. 
 
Mamy nadzieję, że nasza konferencja otworzy nowe pola i perspektywy badań oświecenia i znaczenia języka w epoce, która uczyniła zeń jeden z ważniejszych problemów poddawanych refleksji, a często także stanowiący zarzewie sporów i polemik. Dlatego serdecznie zapraszamy do udziału i zabierania głosu w dyskusji.

 

Zapraszamy do pobrania programu konferencji, który znajduje się tutaj.

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja piąta - spotkanie pierwsze

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA


Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na pierwsze spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", podczas którego prof. Michał Zwierzykowski wygłosi referat pt. „Korespondencja nuncjusza apostolskiego Girolamo Grimaldiego z Sekretariatem Stanu z lat 1716-1717 jako źródło do badań nad dziejami Sejmu Niemego”. Spotkanie odbędzie się 7 listopada 2024 r. (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.

Zaproszenie na spotkanie Pracowni Literatury Oświecenia

 

ZAGADKA DIARIUSZA PODRÓŻY KRÓLEWSKIEJ DO WIŚNIOWCA ROKU 1781 W PRACOWNI OŚWIECENIA 


Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na spotkanie, podczas którego dr Magdalena Bober-Jankowska opowie o badaniach nad atrybucją Diariusza podróży królewskiej do Wiśniowca roku 1781, oraz innych wyzwaniach edytorskich. Zebranie odbędzie się 26 września 2024 r. (czwartek), o godz. 11:00, w pokoju 131.

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja czwarta - spotkanie jedenaste

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA

Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na jedenaste spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", zatytułowane Znowu Konstytucja 3 Maja? A może jednak... O tym czego jeszcze nie wiemy i co nowego moglibyśmy powiedzieć o Ustawie Rządowej 1791 dyskutować będą profesorowie Richard Butterwick-Pawlikowski, Anna Grześkowiak-Krwawicz oraz Piotr Ugniewski. Spotkanie odbędzie się 23 maja (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.
 

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja czwarta - spotkanie dziesiąte

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA

Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na dziesiąte spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", podczas którego dr Paweł Pluta wygłosi referat pt. Literacka aktywność Józefa Maksymiliana Ossolińskiego - "Do J[aśnie] W[ielmożnej] Jejm[oś]ci Pani z hrabiów Ossolińskich, hrabiny Jabłonowski, kasztelanowej wiślickiej, z okoliczności śmierci jej męża, wiersz cieszący". Spotkanie odbędzie się 25 kwietnia (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.
 
 

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja czwarta - spotkanie dziewiąte

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA


Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na dziewiąte spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", podczas którego prof. Paweł Matyaszewski wygłosi referat pt. Francuski kalendarz rewolucyjny z 1793 roku. Spotkanie odbędzie się 4 kwietnia (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.

Zaproszenie na konferencję

 

 

OŚWIECENIE JAKO ZMIANA JĘZYKA

 

Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na konferencję Oświecenie jako zmiana języka, która odbędzie się w dniach 28-29 listopada 2024 r. Celem konferencji jest postawienie w centrum uwagi zagadnienia, które jak dotąd pojawiało się na marginesie badań wielu uczonych różnych specjalności, a mianowicie świadomego posługiwania się ludzi oświecenia językiem odróżniającym ich od przedstawicieli poprzedniej epoki. By nadgonić zapóźnienie w stosunku do reszty Europy i przyswoić sobie współczesnym najnowsze osiągnięcia w dziedzinie kultury i nauki propagatorzy oświecenia postanowili zmienić sposób myślenia poprzez zmianę sposobu mówienia. Nie bez przyczyny za jedną z symbolicznych dat granicznych polskiego wieku świateł uważa się rok wydania O poprawie wad wymowy Stanisława Konarskiego. Przemiana języka dokonywała się na wielu płaszczyznach – od języka polityki i publicystyki, przez literaturę i język kazań, po sferę prywatną, listy i pamiętniki. Zmieniły się też „języki” innych sztuk, np. język symboli, architektury, muzyki. Chcielibyśmy podczas naszej konferencji prześledzić i opisać te przemiany, by spróbować dać nową odpowiedź na podstawowe dla badań nad naszą epoką pytanie: czym jest oświecenie?

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja czwarta - spotkanie ósme

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA



Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na ósme spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", podczas którego dr Paweł Ignaczak wygłosi referat pt. Polscy amatorzy? Problemy opisania zjawiska nieprofesjonalnej twórczości plastycznej w Rzeczpospolitej w długim wieku XVIII. Spotkanie odbędzie się 21 marca (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.

 

Z warsztatów badaczy oświecenia - edycja czwarta - spotkanie siódme

 

Z WARSZTATÓW BADACZY OŚWIECENIA

 

Pracownia Literatury Oświecenia serdecznie zaprasza na siódme spotkanie z cyklu "Z warsztatów badaczy oświecenia", podczas którego prof. Michał Bajer wygłosi referat pt. Płynne parateksty i praktyka konwersacji: rama wydawnicza dramatów w czasach KEN. Zarys problematyki i propozycje badań. Spotkanie odbędzie się 7 marca (czwartek) o godz. 11.00 za pośrednictwem platformy Google Meet.

 

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku