Polska i ukraińska proza kobieca okresu międzywojennego - perspektywa (środkowo)europejska

kierownik: prof. dr hab. Grażyna Borkowska
grant NCN - OPUS 5
na lata 2014-2017

Celem projektu była analiza porównawcza wybranych utworów prozatorskich wybitnych pisarek polskich i ukraińskich – m.in. Zofii Nałkowskiej, Marii Komornickiej, Marii Dąbrowskiej, Marii Kuncewiczowej, Poli Gojawiczyńskiej, Ireny Krzywickiej, Herminii Naglerowej, Marii Jehanne-Wielopolskiej, Stefanii Zahorskiej, Heleny Boguszewskiej, Wandy Melcer, Anieli Gruszeckiej, Kazimiery Iłłakowiczówny, Zofii Kossak -Szczuckiej oraz Darii Wikońskiej, Iryny Wilde, Nataleny Korolewy, Katrii Hrynewyczewej, Sofii Jabłońskiej i innych. Projekt odwoływał się także do twórczości wcześniejszego pokolenia lub pokoleń pisarek („matek” i „babek”) - Marii Wirtemberskiej, Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Gabrieli Zapolskiej oraz Natalii Kobryńskiej, Olhy Kobylańskiej, Łesi Ukrainki, Marka Wowczoka (właściwie Maria Wilińska), Ołeny Pcziłki.

Projekt ma istotne znaczenie dla obu kultur – polskiej i ukraińskiej - choć w każdej z nich pełni inną rolę. Różny jest stan badań nad międzywojenną literaturą kobiecą i w ogóle nad literaturą kobiecą w Polsce i w Ukrainie. Biorąc pod uwagę to, że międzywojenna kobieca literatura ukraińska jest stosunkowo słabo zbadana, a „małe prozy” Nałkowskiej, Dąbrowskiej, Kuncewiczowej i innych pisarek wymagają kilku zasadniczych dopowiedzeń (zajmowano się przede wszystkim wielkimi powieściami i prozą dziennikową) i że brakuje generalnie ujęć komparatystycznych oraz genderowych, krzyżujących kategorie wzięte z różnych (lecz współwystępujących) porządków (płeć/naród, prywatne/publiczne), stwierdzamy, iż proponowane badania zapełniają istotną lukę zarówno w literaturoznawstwie polskim, jak i ukraińskim.

Znaczenie projektu wykracza jednak poza wymiar czysto naukowy: służy dialogowi polsko-ukraińskiemu i upowszechnieniu wiedzy na rzecz równości płci.

Strona internetowa projektu: http://ibl.home.pl/polskaiukrainskaprozakobiet/

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku