gość specjalny:
prof. Levi R. Bryant (Collin College, Dallas)
Konferencji towarzyszyć będą warsztaty dla doktorantów prowadzone przez prof. Leviego R. Bryanta.
Ostatnie dekady w humanistyce krytycznej upłynęły pod szyldem powrotu do materialności. Kryzys ekologiczny, napięcia w obrębie systemu kapitalistycznego i wyczerpanie się energii poststrukturalizmu wyprowadziły materię z tekstualnej banicji, a skompromitowany poza-tekst zaczął domagać się uznania swojego istnienia. Teoria krytyczna XX wieku organizowała debatę polityczną wokół zagadnień epistemologicznych, tropiąc zakamuflowaną przemoc zuchwałych projektów ontologicznych. Tendencje materialistyczne, coraz silniej obecne w humanistyce XXI wieku, wprowadzają metafizykę na nowo w obszar refleksji politycznej, inaczej rozkładając akcenty w dotychczasowej debacie nad statusem teorii krytycznej. Wydaje się, że żaden z nowych nurtów w refleksji materialistycznej nie wygenerował tylu kontrowersji, co realizm spekulatywny (object-oriented philosophy). W ramach naszej konferencji chcemy rozważyć, na ile ustalenia OOP mogą stać się punktem wyjścia dla nauk o kulturze.
Realizm spekulatywny wydaje się najbardziej radykalną i obiecującą próbą przekroczenia poststrukturalizmu. Źródeł nurtu można szukać w pracach A. Badiou, Q. Meillasoux, a inspiracji m.in. u M. Heideggera oraz, co warto podkreślić, w pracach K. Twardowskiego. Realiści spekulatywni (m.in. A. Toscano, G. Harman, L. R. Bryant, I. Bogost, R. Brassier) unieważniają podstawową relację, która od czasów Kanta, organizuje filozoficzne debaty dotyczące naszego myślenia o rzeczywistości: relację podmiot-świat. Wprowadzają pojęcie przedmiotu, którym może być zarówno człowiek, pegaz, atom, Unia Europejska, kubek czy serial telewizyjny. Odrzucając filozofię dostępu, pytają więc o istotę przedmiotu. Zamiast pytać „jak nasze poznanie konstruuje świat / rzeczy?”, pytają o rzeczy same w sobie. Tym samym domeną ich rozważań jest ontologia, a celem zbudowanie przekonującej materialistycznej metafizyki.
Realiści spekulatywni uznają zatem istnienie rzeczywistych przedmiotów, niezależnych od naszej woli i poznania oraz proponują kilka modeli eksplikacyjnych. Łączy je założenie o koniecznym istnieniu i symultanicznym wycofaniu substancji rzeczywistej z domeny świata zmysłowego, różni rozłożenie akcentów. Odrzucając podmiot jako dominującą kategorię, realiści spekulatywni uznają człowieka za jeden z przedmiotów, chociaż jest to przedmiot bardziej złożony. Antyhumanizm realizmu spekulatywnego pozwala więc umiejscowić to przedsięwzięcie w kręgu szeroko rozumianej posthumanistyki, w bliskim sąsiedztwie teorii aktora-sieci czy STSów (science, technology and society studies).
Teoretyczne ambicje realistów spekulatywnych mierzą wysoko: formułowana przez nich teoria miałaby być nowym modelem standardowym. Podczas naszej konferencji chcemy krytycznie przedyskutować propozycje OOP i uzgodnić z naukami o kulturze. Interesujące nas zagadnienia to:
— jakie teoretyczne konsekwencje nauki o kulturze mogą wyciągnąć z postulatów formułowanych przez realistów spekulatywnych?
— realizm spekulatywny a teoria aktora-sieci w naukach o kulturze;
— teoria kultury wobec nowego materializmu;
— “estetyka jako filozofia pierwsza” — doświadczenie estetyczne wobec nowego materializmu
— realizm spekulatywny jako podstawa posthumanistycznej teorii kultury;
— krytyka realizmu spekulatywnego — czy OOP nie okaże się humbugiem teorii?
— OOP a materialistyczna teoria mediów (pytanie o sprawczość, badanie protokołów);
— OOP a filozofia nauki i technologii;
— OOP jako projekt emancypacyjny — kontynuacja czy odrzucenie wrażliwości postrstrukturalistycznej?
Konferencja podzielona zostanie na dwie części: obrady plenarne oraz część warsztatowo-seminaryjną. W dzień pierwszy planujemy wystąpienia zgrupowane w panelach tematycznych. Obrady odbędą się w językach polskim i angielskim. Dzień drugi to warsztaty poświęcone realizmowi spekulatywnemu skierowane do studentów i studentek studiów magisterskich oraz doktorantów i doktorantek. Warsztaty prowadzone będą w języku angielskim.
Opłata konferencyjna wynosi:
200 PLN dla pracowników naukowych,
100 PLN dla doktorantów i doktorantek.
Ponadto przewidujemy zwolnienie z opłaty dla pracowników naukowych, którzy zatrudnieni są na umowach śmieciowych i nie mogą uzyskać dofinansowania z uczelni, przy której są afiliowani.
Na zgłoszenia czekamy do 11 października 2015.
Informacja o przyjęciu abstraktu - 15 października 2015.
Wniesienie opłaty konferencyjnej do 31 października 2015.
Komitet organizacyjny:
mgr Michał Gulik, dr Samuel Nowak — realizm.spekulatywny@gmail.com
formularz zgłoszenia na konferencję (preferowanym językiem konferencji będzie j. angielski, przewidujemy także sesję w j. polskim):
imię, nazwisko, stopień naukowy
adres e-mail, telefon
temat wystąpienia
abstrakt (600-1200 znaków + 2 pozycje bibliografii)
formularz zgłoszenia na warsztaty:
imię, nazwisko, stopień naukowy
adres e-mail, telefon
zainteresowania badawcze (3-5)
tytuł i abstrakt pracy magisterskiej lub doktorskiej (600-1400 znaków)
Zgłoszenia oraz pytania prosimy wysyłać pod adres:
realizm.spekulatywny@gmail.com
Strona konferencji:
https://www.facebook.com/events/1463053097333913/