Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

    Krewni należący do partii komunistycznej przed wojną i/lub po jej zakończeniu to współcześnie jeszcze większe tabu niż krewni służący w czasie wojny w oddziałach Wehrmachtu. Pamięć o nich jest w rodzinnych biografiach zatarta, ich istnienie przemilczane, a jeśli się o nich wspomina, to ze wstydem, strachem, niechętnie. Szczególnie, gdy chodzi nie o szeregowych działaczy, ale o osoby z tzw. partyjnej góry, na których temat społeczeństwo ma „wyrobiony” pogląd.
     Książka Aleksandry Domańskiej „Ulica cioci Oli. Z dziejów jednej rewolucjonistki” (2013) staje się impulsem do rozważań, jak dziś mówić o komunist(k)ach – prywatnie i publicznie. Jak o nich mówią dzieci i wnuki? Czy wybielają pamięć o nich, czyszcząc tym samym kartę własną i rodziny? Czy szukają dla nich usprawiedliwienia? A może starają się ich zrozumieć? Czy pamięć prywatna, splatając się z publiczną, jest skazana na reprodukowanie współcześnie dominującego dyskursu antykomunistycznego? Czy jest w stanie go ominąć, wyjść poza niego, rozsadzić go?
      Równie ważne będzie dla nas pytanie o to, gdzie w historii komunizmu jest miejsce dla kobiet. Kim były kobiety zaangażowane w komunizm? Dlaczego stawały się komunistkami i co miała do tego płeć? Jaka była ich pozycja w ruchu i w partii? Co zrobiły dla „kwestii kobiecej”? Czy współczesny ruch kobiecy w Polsce jest zainteresowany „wydobyciem ich z milczenia”?