plen

Andrzej Karcz

dr hab., profesor instytutu
Pracownia Poetyki Historycznej

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.


Absolwent polonistyki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1986). Uzyskał stopień doktora ze slawistyki na University of Chicago (1999). W latach 1999-2006 pracował jako assistant professor na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich w University of Kansas, w latach 2007-2016 jako wykładowca literatury i języka w Centrum "Polonicum“ Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, a od 2014 do 2020 był wykładowcą literatury współczesnej w Instytucie Filologii Polskiej Wydziału Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wykładał i prowadził zajęcia również na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, University of Chicago i University of Pittsburgh. Publikował w czasopismach polskich i amerykańskich oraz w tomach zbiorowych. W Instytucie Badań Literackich pracuje od 2006 roku.

Główne kierunki zainteresowań naukowych

  • teoria literatury
  • metodologia badań literackich
  • historia polskiego literaturoznawstwa i krytyki literackiej
  • proza polska XX i XXI wieku
  • polskie piśmiennictwo emigracyjne
  • literatura porównawcza
  • badania polonistyczne za granicą. 


Wybrane publikacje

Monografie naukowe

  • Refleksja nad literaturą w polskim piśmiennictwie emigracyjnym. Tymon Terlecki - Czesław Miłosz - Gustaw Herling-Grudziński. Warszawa 2017. 
  • Teksty z daleka i bliska. Szkice nie tylko o literaturze. Kielce 2003.
  • The Polish Formalist School and Russian Formalism. Rochester – Kraków 2002. Zob. link. 

Monografie współredagowane

    • Polonistyka po amerykańsku. Badania nad literaturą polską w Ameryce Północnej (1990-2005). Red. H. Filipowicz, A. Karcz, T. Trojanowska. Warszawa 2005.

    Prace redakcyjne

    • J. Sławiński: Organizacja życia umysłowego. Tom IX Pism zebranych J. Sławińskiego. Warszawa 2025.
    • J. Sławiński: O prozie i krytyce. Tom VII Pism zebranych J. Sławińskiego. Warszawa 2024.
    • C. Miłosz: "Mój wileński opiekun". Listy do Manfreda Kridla (1946-1955). Z uzupełnieniem o listy Manfreda Kridla i addendum. Z autografu do druku przygotował A. Karcz. Toruń 2005. Zob. link. 
    • Samuel Sandler. Biografia i konteksty.

    Rozprawy i artykuły naukowe

    • Z dziejów nieprzystojności i fałszu w literaturze. O wybranych opiniach krytycznych pisarza moralisty Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. W: Gustaw Herling-Grudziński. Życie, twórczość, recepcja. Londyn 2024.
    • Wyszyński i literatura. Książka o pisarstwie Prymasa Tysiąclecia. „Roczniki Humanistyczne” 2023 z. 1. Zob. link.
    • Joseph Conrad's Fictional Character in the Essays and Critical Writings of Gustaw Herling. „The Polish Review” 2022 nr 2. [Przekł. na angielski fragmentu: Refleksja nad literaturą...].
    • O powojennej działalności i wzajemnych relacjach Manfreda Kridla i Wiktora Weintrauba. Publikacje - listy - dokumenty. „Pamiętnik Literacki” 2022 nr 1.
    • An Emigré Critic at Postwar London Theatres: The Reviews and Essays of Tymon Terlecki. „The Polish Review” 2020 nr 4.
    • Reconstructing a Genius’s Life: A New and Comprehensive Biography of Witold Gombrowicz. „The Polish Review” 2019 nr 4.
    • O potrzebie (i trudnościach) badań nad powojenną krytyką literacką na emigracji. W: Literatura polska na obczyźnie – zapomniane dziedzictwo po roku 1939. Lublin 2017.
    • Littérature polonaise comme littérature étrangère et son enseignement. W: Enseigner et apprendre le polonais langue étrangère. Paris – Varsovie 2014. [W języku polskim: Literatura polska jako obca. Problemy i trudności nauczania za granicą. „Kwartalnik Polonicum” 2015 nr 19]. 
    • "Literacki dylemat narodowości i uniwersalności". Wyspiański jako przedmiot międzynarodowej batalii Tymona Terleckiego. W: Literatura polska w świecie. T. IV: Oblicza światowości. Katowice 2012.
    • Głos stłumiony. O konwencjonalności literatury. „Roczniki Humanistyczne” 2011 z. 1. [Przekł. na angielski: The Muffled Voice: On the Conventional Character of Literature, „Roczniki Humanistyczne” 2018 z. 1]. Zob. link.
    • Polish Literary Theory in the Anglophone World: The Case of Roman Ingarden. W: New Perspectives on Polish Culture: Personal Encounters, Public Affairs. New York 2011.
    • Zbigniew Herbert w Ameryce. Obecność i podstawy recepcji. W: Herbert na językach. Współczesna recepcja twórczości Zbigniewa Herberta w Polsce i na świecie. Warszawa 2010.
    • Wkład Warszawskiego Koła Polonistów w powstanie i dorobek polskiej szkoły formalnej. W: Tradycje polskiej nauki o literaturze. Warszawskie Koło Polonistów po 70 latach. Warszawa 2008.
    • W poszukiwaniu płci, seksualności i etyki w prozie polskie. „Teksty Drugie” 2008 nr 5.
    • "Znosić wygnanie w tym pięknym,… ale jakże obcym kraju". Lata amerykańskie Manfreda Kridla. „Archiwum Emigracji. Studia-Szkice-Dokumenty” 2002/2003 nr 5/6. [Przedruk w: Teksty z daleka i bliska…].
    • Kryzys badań literackich a po-poststrukturalistyczne propozycje. „Teksty Drugie” 2001 nr 2. [Przedruk w: Teksty z daleka i bliska…].
    • Literatura a ideologia. Debata w Ameryce. „Teksty Drugie” 1994 nr 4. [Przedruk w: Teksty z daleka i bliska…].
    • Sakralna wizja świata w Stanisława Vincenza "Na wysokiej połoninie". W: Proza polska w kręgu religijnych inspiracji. Lublin 1993.

    Hasła słownikowe i encyklopedyczne, wstępy do książek, noty

    • Kridl Manfred. W: Słownik polskiej krytyki literackiej 1764-1918. T. 2: Hasła osobowe.Warszawa 2024.
    • On “Urania“ by Jarosław Iwaszkiewicz. „New England Review" 2019 nr 2.
    • Początek przygody. W: Profesor Stefan Sawicki. Portret pamięcią pisany. Kielce 2013.
    • Andrzej Stasiuk. W: Dictionary of Literary Biography. Twenty-First-Century Central and Eastern European Writers. Detroit 2010.
    • Formalism. W: The New Dictionary of the History of Ideas. New York 2005, vol. 2. [Zob też: link].
    • Introduction to the New Edition. W: Henryk Sienkiewicz Quo Vadis. New York 2004.
    • John Paul II. W: The Dictionary of Literary Influences: The Twentieth Century, 1914-2000. Westport 2004.
    • Rudnicki, Adolf. W: The Reference Guide to Holocaust Literature. Detroit 2002.
    • Poland. W: Encyclopedia of Life Writing. London 2001.
    • Herbert, Zbigniew. W: Encyclopedia of the Essay. London 1997.


    Udział w życiu naukowo-organizacyjnym

    • Redaktor naukowy serii / Series Editor for the Polish Studies Series, wydawnictwo Academic Studies Press, Boston, USA. Zob. link. 
    • Członkostwo: Editorial Board, „The Polish Review”, New York, USA. Zob. link.
    • Wiceprezes, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza: Zob. link
    • Kierownik zespołu w projekcie badawczym "Samuel Sandler. Biografia i konteksty" Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa (2024-2027).
    • Redaktor w zespołowym w projekcie badawczym "Pisma zebrane Janusza Sławińskiego" programu „Pomniki polskiej myśli filozoficznej, teologicznej i społecznej XX i XXI wieku” Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa (2017-2025).
    • Redaktor wersji angielskojęzycznej projektu w zespołowym projekcie badawczym "Sensualność w kulturze polskiej / The Senses in Polish Culture". Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa (2012-2013).
    • Recenzent projektów naukowych i członkostwo w komisji stypendialnej. National Endowment for the Humanities, Waszyngton, USA (2004).
    • Organizator i przewodniczący paneli na konferencjach naukowych American Association of Teachers of Slavic and East European Languages i American Association for the Advancement of Slavic Studies, USA (1996-2005).

    Biogramy i opracowania o Pracowniku

    • Marquis Who's Who in America (Chicago, USA).
    • Światowa Encyklopedia Polonistów (Katowice, Polska).