plen

Mrozik Agnieszka

Agnieszka Mrozik

dr hab., profesorka instytutu

Zespół "Literatura i Konteksty"; Ośrodek Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem; Zespół "Archiwum Kobiet"

Główne kierunki zainteresowań:

  • studia nad PRL-em i komunizmem w perspektywie badań genderowych

  • kategoria pokolenia w badaniach nad komunizmem

  • krytyczna analiza dyskursu (w tym medialnego i kultury popularnej)

  • zjawisko backlashu (reakcji) w Europie Środkowej i Wschodniej

  • historia kobiet i ruchu kobiecego

  • literatura kobieca i auto/biografistyka

 

Kontakt:

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Academia.edu

Researchgate.net

 

Publikacje:

Książki:

Redakcje naukowe książek:

Redakcje naukowe czasopism:

 Ważniejsze rozprawy i artykuły:

  • "Bo dziewczyna to ludzie". Projekty i polityki emancypacji kobiet w powojennej Polsce, w: Komunizm - idee i praktyki w Polsce 1944-1989, pod red. Katarzyny Chmielewskiej, Agnieszki Mrozik i Grzegorza Wołowca, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2018, s. 185-224.

  • Nowe perspektywy studiów nad komunizmem w powojennej Europie Środkowo-Wschodniej (wspólnie z Katarzyną Chmielewską i Grzegorzem Wołowcem), w: Komunizm - idee i praktyki w Polsce 1944-1989, pod red. Katarzyny Chmielewskiej, Agnieszki Mrozik i Grzegorza Wołowca, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2018, s. 5-21.

  • Introduction: Historical Memory of European Communisms Before and After 1989 (wspólnie ze Stanislavem Holubcem), w: Historical Memory of Central and East European Communism, pod red. Agnieszki Mrozik i Stanislava Holubca, Routledge, New York 2018, s. 1-18.

  • "We Must Reconstruct Our Own Past": 1960s Polish Communist Women’s Memoirs—Constructing the (Gender) History of the Polish Left, w: Historical Memory of Central and East European Communism, pod red. Agnieszki Mrozik i Stanislava Holubca, Routledge, New York 2018, s. 192-220.

  • Communism as a Generational Herstory: Reading Post-Stalinist Memoirs of Polish Communist Women, "History of Communism in Europe" 2017, nr 8: The Other Half of Communism: Women's Outlook, s. 261-284.

  • Crossing Boundaries: The Case of Wanda Wasilewska and Polish Communism, "Aspasia. The International Yearbook of Central, Eastern, and Southeastern European Women's and Gender History" 2017, nr 11, s. 19-53.

  • Komunizm jako pokoleniowa herstoria. Polityki relacji w auto/biografiach polskich komunistek po 1956 roku, w: Polityki relacji w literaturze kobiet po 1945 roku, pod red. Aleksandry Grzemskiej i Ingi Iwasiów, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2017, s. 17-41.

  • "Dziadek (nie) był komunistą". Między/ transgeneracyjna pamięć o komunizmie w polskich (auto)biografiach rodzinnych po 1989 roku, "Teksty Drugie" 2016, nr 1, s. 46-67.

  • Pożytki z "pokolenia". Dyskusja o "pokoleniu" jako kategorii analitycznej (wraz z Anną Artwińską, Małgorzatą Fidelis i Anną Zawadzką), "Teksty Drugie" 2016, nr 1, s. 347-366.

  •  Nieobecne, ale użyteczne. O pożytkach z komunistek w polskim dyskursie publicznym po 1989 roku, w: Sporne postaci polskiej krytyki feministycznej, pod red. Moniki Świerkosz, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk 2016, s. 171-208.

  • Zwrot genderowy w Polsce: niedokończony projekt, w: Projekt na daleką metę. Prace ofiarowane Ryszardowi Nyczowi, pod red. Zdzisława Łapińskiego i Anny Nasiłowskiej, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2016, s. 145-152.

  • "Traktorzystka to nie kobieta". Polska polityka płci w okresie Odwilży, w: Przełom Października ‘56, pod red. Pawła Dybicza, Fundacja Oratio Recta, Warszawa 2016, s. 133-162.

  • Hela traktorzystka; Siłaczka, w: … czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon, pod red. Moniki Rudaś-Grodzkiej, Katarzyny Nadany-Sokołowskiej, Agnieszki Mrozik i in., Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2016, s. 210-227; 546-566.

  • Prządki (po)rewolucyjnej rzeczywistości. Konstruowanie historii lewicy we wspomnieniach polskich komunistek w latach 60. XX wieku, w: Rok 1966. PRL na zakręcie, pod red. Katarzyny Chmielewskiej, Grzegorza Wołowca i Tomasza Żukowskiego, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2014, s. 255-296.

  • Women’s Archives as Literary Larders: Identity Politics in Women’s (Auto)biographies, w: Polish Literature in Transformation, pod red. Ursuli Phillips, Knuta Andreasa Grimstada i Krisa Van Heuckeloma, LIT Verlag, Berlin 2013, s. 139-154.

  •  ЖЕНСКИЕ АРХИВЫ – КЛАДОВЫЕ ПАМЯТИ. ПОЛИТИКА ИДЕНТИЧНОСТИ В (АВТО)БИОГРАФИЯХ ЖЕНЩИН ПОСЛЕ 1989 ГОДА, w: Гендер и литература в странах Центральной и Юго-Восточной Европы, pod red. И. Е. Адельгейм, Н. Н. Старикова, А. В. Усачева, Институт славяноведения РАН, МОСКВА 2013, s. 39-55.

  • "Wanda, co wolała Rusa". Wytwarzanie (biografii) komunistki – wytwarzanie (tożsamości) narodu, w: PRL – życie po życiu, pod red. Katarzyny Chmielewskiej, Agnieszki Mrozik i Grzegorza Wołowca, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2013, s. 47-89.

  •  Bridget Jones au bord de la Vistule: (Re)constructions de la féminité dans la littérature populaire polonaise après 1989, w: Wiek po Marii Skłodowskiej-Curie. Emancypacja kobiet w Polsce i we Francji, pod red. Moniki Rudaś-Grodzkiej, Katarzyny Nadany-Sokołowskiej i Ewy Serafin, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2012, s. 171-193.

  • "The Time of Visionary Artists Has Come to an End"? Manuela Gretkowska’s Recent Literary and Political Activity, w: Women’s Voices and Feminism in Polish Cultural Memory, pod red. Urszuli Chowaniec i Ursuli Phillips, Cambridge Scholar Publishing, Newcastle upon Tyne 2012, s. 109-123.

  • Akuszerki transformacji. Stosunek do PRL-u jako element polityki tożsamości polskiego feminizmu po 1989 roku, w: Opowiedzieć PRL, pod red. Katarzyny Chmielewskiej i Grzegorza Wołowca, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2011, s. 145-158.

  • Gender Studies in Poland: Prospects, Limitations, Challenges, "Dialogue and Universalism" 2010, nr 5-6, s. 19-29.

  • Motherhood as a Source of Suffering: On the Contemporary Polish Discourse of Maternity, w: Mapping Experience in Polish and Russian Women’s Writing, pod red. Urszuli Chowaniec, Marji Rytkonen i Ursuli Phillips, Kirsi Kurkijärvi, Cambridge Scholar Publishing, Newcastle upon Tyne 2010, s. 214-239.

  • "БОМБАРДИРОВАЧКИ"? СБОГУВАНЕ С МАЙКА ПОЛЯКИНЯ В ЖЕНСКАТА ПРОЗА СЛЕД 1989 ГОДИНА, w: Да опишеш жена... Българо-полски дискусии в годините на прехода,Съставители и редакция: М. Карабелова и А. Нашиловска, Издателство "Боян Пенев", София 2009, s. 95-123.

  • Być liderem na placu zabaw. "Kryzys męskości" jako backlash w literaturze polskiej po 1989 roku, w: Lektury płci. Polskie (kon)teksty, pod red. Mieczysława Dąbrowskiego, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2008, s. 100-117.

 Recenzje książek:

  • Antysemityzm nasz powszedni, "Bez Dogmatu" 2018, nr 115, s. 16-18 [Anna K. Kłys, Tajemnica pana Cukra. Polsko-żydowska wojna przed wojną, Wielka Litera 2015].

  • Melancholia lewicy, "Bez Dogmatu" 2017, nr 113, s. 28-29 [Enzo Traverso, Left-wing Melancholia: Marxism, History, and Memory, Columbia University Press 2016].

  • Czy komunistka może być ofiarą?, "Bez Dogmatu" 2017, nr 112, s. 29-31 [Stanisława Sowińska, Gorzkie lata. Z wyżyn władzy do stalinowskiego więzienia, Ośrodek KARTA 2017].

  • O pokoleniach z perspektywy niemieckiej, "Teksty Drugie" 2016, nr 1, s. 253-263 (wspólnie z Anną Artwińską) [Hubert Orłowski (red.), Pokolenia albo porządkowanie historii, Wydawnictwo Nauka i Innowacje 2015].

  • Historia na ławie oskarżonych, "Bez Dogmatu" 2016, nr 107, s. 7-10 [Piotr Lipiński, Bicia nie trzeba było ich uczyć. Proces Humera i oficerów śledczych Urzędu Bezpieczeństwa, Wydawnictwo Czarne 2016].

  • Obywatelki-żołnierki, "Bez Dogmatu" 2014, nr 101-102, s. 26-30 [Anna Krylova, Radzieckie kobiety w walce. Historia przemocy na froncie wschodnim, Replika 2012].

  • Legendą być, "Bez Dogmatu" 2014, nr 100, s. 4-10 [Karol Modzelewski, Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca, Iskry 2013].

  • Solistki – jednym głosem, "Res Publica Nowa", zima 2009/2010, nr 8, s. 182-186 [Maria Cyranowicz, Joanna Mueller, Justyna Radczyńska (red.), Solistki. Antologia poezji kobiet (1989–2009), Staromiejski Dom Kultury 2009].

 Hasła encyklopedyczne i słownikowe:

  • Saga, Siostrzeństwo, Utopia, Własny głos, w: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, pod red. Moniki Rudaś-Grodzkiej, Katarzyny Nadany-Sokołowskiej, Agnieszki Mrozik i in., Czarna Owca, Warszawa 2014, s. 498-501, 511-514, 555-559, 570-573.

  • Krystyna Kofta (współautorka Agnieszka Gajewska), w: Poznański przewodnik literacki, pod red. Pawła Cieliczki i Joanny Roszak, Media Rodzina, Poznań 2013, s. 152-153.

  • Krystyna Kofta, w: Wielkopolski Alfabet Pisarek, pod red. Ewy Kraskowskiej i Lucyny Marzec, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań 2012, s. 145-151.

  • Małgorzata Musierowicz, w: Wielkopolski Alfabet Pisarek, pod red. Ewy Kraskowskiej i Lucyny Marzec, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań 2012, s. 229-234.

 Przekłady:

Udział w życiu naukowo-organizacyjnym:

Granty i sieci badawcze:

  • 2017-2021 Międzynarodowa sieć badawcza COST Action CA 16213: New Exploratory Phase in Research on East European Cultures of Dissent – kierownictwo dr Maciej Maryl; udział w projekcie: członkini grupy badawczej "Culture in the Grey Zone" (udział w kwerendach, konferencjach, seminariach badawczych).

  • 2017-2018 Marxist Literary Research in Polish People’s Republic and Czechoslovak Republic and Their Contexts, 1944-1956  – kierownictwo dr Katarzyna Chmielewska; realizowany we współpracy Instytutu Badań Literackich PAN i Ústavu pro českou literaturu AV ČR, v. v. i.; udział w projekcie: członkini grupy badawczej, uczestniczka seminariów naukowych.

  • 2014-2017 Polska i ukraińska proza kobieca okresu międzywojennego – perspektywa (środkowo)europejska – kierownictwo prof. dr hab. Grażyna Borkowska, NCN OPUS 5, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; udział w projekcie: wybór utworów Wandy Wasilewskiej do antologii wraz z opracowaniem edytorskim, opracowanie biogramu pisarki.

  • 2013-2019 Komunizm – dzieje pojęcia w Polsce w latach 1944-1989. Interpretacje i sposoby użycia: literatura, kultura, społeczeństwo – kierownictwo prof. dr hab. Michał Głowiński, NPRH, nr 11H 12 0108 81, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; udział w projekcie: uczestniczka seminarium naukowego, autorka artykułów naukowych.

  • 2013-2018 Archiwa kobiet: piszące – kierownictwo dr hab. Monika Rudaś-Grodzka, NPRH, nr 11H 12 0090 81, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; udział w projekcie: autorka rekordów w bazie danych.

  • 2011-2013 Płeć i naród. Kultura społecznej zmiany w Polsce po 1989 roku – kierowniczka projektu NCN, nr 2011/01/N/HS2/03256, realizowanego w Instytucie Badań Literackich PAN; autorka monografii oraz zbioru wywiadów.

  • 2011-2013 Encyklopedia gender: figury, motywy, symbole – kierownictwo prof. dr hab. Anna Nasiłowska-Rek, NCN, nr NN103428340, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; udział w projekcie: autorka haseł (Siłaczka, Hela traktorzystka).

  • 2011-2013 Opowiedzieć PRL – kierownictwo prof. dr hab. Michał Głowiński, NCN, nr NN103450240, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; autorka artykułu naukowego, współredaktorka zbioru tekstów naukowych.

  • 2010-2012 Encyklopedia gender – kierownictwo: prof. dr hab. Maria Janion, MNiSW/ NCN, nr NN103226838, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; udział w projekcie: autorka haseł (siostrzeństwo, utopia, saga, własny głos), współredaktorka publikacji.

  • 2010-2012 Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności – kierownictwo prof. dr hab. Włodzimierz Bolecki, NCBiR, nr N R17 0005 06/2009, realizowany w Instytucie Badań Literackich PAN; autorka hasła: "Redefiniowanie ról genderowych w prozie po 1989 roku".

Dydaktyka:

W latach 2008-2016 prowadzenie zajęć na Podyplomowych Gender Studies im. Marii Konopnickiej i Marii Dulębianki IBL PAN:

  • Kobiety, komunizm i emancypacja w powojennej Polsce (2015/2016)

  • Oblicza polskiego backlashu (2013/2014)

  • Feminizm w krainie popkultury (2011/2012, 2012/2013)

  • Krytyczna analiza dyskursu medialnego w Polsce (2010/2011)

  • "Być liderem na placu zabaw". Kryzys męskości jako backlash w kulturze polskiej po 1989 roku (2008/2009)

  • Feminizm i media (wiosna 2008)

 Działalność naukowo-kulturalna:

  • od 2019 roku członkini The Memory Studies Association.

  • od 2017 roku członkini European Network in Universal and Global History.

  • od 2016 roku ekspertka Komisji Europejskiej w programie "Horyzont 2020".

  • od 2016 roku członkini International Society for Cultural History.

  • od 2015 roku członkini Polskiego Towarzystwa Genderowego im. Marii Skłodowskiej-Curie i Mikołaja Kopernika.

  • od 2012 roku członkini Komitetu Redakcyjnego serii naukowej "Lupa Obscura" w Wydawnictwie Instytutu Badań Literackich PAN.

  • od 2012 roku recenzentka prac magisterskich w Konkursie im. J. J. Lipskiego, organizowanego przez Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita.

  • od 2010 roku członkini redakcji kwartalnika kulturalno-politycznego "Bez Dogmatu".

  • w latach 2012-2015 członkini jury Konkursu na najlepszą pracę magisterską o tematyce gender, organizowanego przez Podyplomowe Gender Studies im. Marii Konopnickiej i Marii Dulębianki IBL PAN.

  • w latach 2009-2017 członkini zarządu Fundacji Gender Center.

  • w latach 2009-2016 koordynatorka cyklu dyskusji społeczno-kulturalnych "Feminaria".

Stypendia i nagrody:

  • 2019 – trzymiesięczne zagraniczne stypendium DAAD na realizację projektu pt. Women’s Life Writing as Activism: Forging Collective Identities in the Auto/Biographical Works of Polish and Czechoslovak Female Communists and Dissidents, Institut für Slavistik, Universität Hamburg (Niemcy).

  • 2018-2019 – pięciomiesięczne zagraniczne stypendium na realizację projektu pt. Female Architects of the People’s Poland: Agency, Collective Auto/biography and Memory, Institute of Advanced Studies, Central European University, Budapeszt (Węgry).

  • 2017 – półroczne zagraniczne stypendium na realizację projektu pt. Forgotten Revolution: Communist Female Intellectuals and the Making of Women’s Emancipation in Postwar Poland, Imre Kertész Kolleg Jena (Niemcy).

  • 2016-2018 – stypendium na realizację projektu pt. Komunistki i duch transgresji. Historia jednego pokolenia w ramach Programu Rozwoju Współpracy Międzynarodowej IBL.eu.

  • 2013-2016 – stypendium Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla wybitnych młodych naukowców.

  • 2011-2012 – stypendium na realizację projektu "Wanda, co wolała Rusa". Komunistki jako przedmiot badań genderowych w ramach programu "Młody IBL" Instytutu Badań Literackich PAN.