plen

dr, adiunkt
Pracownia Słownika Polszczyzny XVI 

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.


Główne kierunki zainteresowań naukowych

  • Literatura dawna (zwłaszcza renesansowa),
  • nauki przyrodnicze w Polsce w dobie renesansu,
  • literatura religijna, zjawiska graniczne w literaturze dawnej,
  • związki literatury staropolskiej z literaturą dawną obszaru luzytańskiego (wpływ południowych nurtów medytacyjnych na poezję polską, związki portugalskiej i polskiej hagiografii) oraz Skandynawii (zwłaszcza teksty związane z dynastią Jagiellonów i Wazów w Polsce, Szwecji i Finlandii).


Prywatnie mama dwóch chłopców i miłośniczka kotów (zwłaszcza swoich: Kłębucha i Mruczka).


Wybrane publikacje

Monografie

  • "On utwierdził na wieki niebo niestanowne". Chrześcijańska wizja kosmosu w poezji polskiej (od połowy XVI do połowy XVIII w). Warszawa 2010.

Rozprawy i artykuły naukowe

Teksty w języku polskim

  • "Żywoty świętych" Piotra Skargi – biografie transgresyjne. Prolegomena do przyszłych badań. "Autobiografia" 2018 z. 2.
  • Mars za Wenerą skryty. Jeszcze jedna próba rozwiązania "Gadki" Kochanowskiego. "Pamiętnik Literacki" 2018 z. 4.
  • "W namiętnościach cielesnych prawie obumarły". Techniki umartwienia ciała w "Żywotach Świętych" Piotra Skargi. "LitterariaCopernicana" 2012 nr 1(9): Ciało w literaturze wieków dawnych. Toruń 2012.
  • Argument w "Stadle małżeńskim" Jana Mrowińskiego jako narzędzie budowania modelu związku. W: Proza staropolska. Łódź 2011.
  • Perwersyjny rdzeń Rozmyślań dominikańskich. "Pamiętnik Literacki" 2011 z. 4.
  • O szesnastowiecznych znaczeniach rzeczownika "dom". W: Rzeczpospolita domów: zamki, dworki, pałace. Słupsk 2008.
  • Motywy astralne w polskiej barokowej poezji miłosnej. W: Profesor Jolancie Żurawskiej. Studia ofiarowane przez kolegów i przyjaciół. Kraków – Warszawa – Neapol 2008.
  • Starzy łowcy motyli. Cielesność widziana oczami Starego Poety. ("Na oczy Nieznajomej" T. Różewicza i "Uczciwe opisanie samego siebie…" Cz. Miłosza wobec tradycji. W: Przekraczanie granic. O twórczości Tadeusza Różewicza. Kraków 2007.


Teksty w języku angielskim

  • [wraz z Pawłem Bohuszewiczem] Marcin Bielski's Kronika wszytkiego świata – The Chronicle of the Whole World as a Great Vision of the Old Continent. W: Ideas of/ for Europe. Frankfurt am Main – Berlin – Bruxelles – New York – Oxford – Wien 2012.
  • Mistic motifs in 17th Century Polish Poetry in the Context of Spanish Meditatio Culture. W: Iberian and Slavonic Cultures: Contact and Comparison. Lizbona 2007 (CompaRes).

Hasła do Słownika polszczyzny XVI w.

  • Roza-rtęć, rzeczka-rzeka, rzekotliwy-rzemyszek. [Hasła w:] Słownik polszczyzny XVI w. T. XXXVII. Warszawa 2016.
  • Rozdziergać-rozetrzeć. [Hasła w:] Słownik polszczyzny XVI wieku. T. XXXVI. Warszawa 2012.
  • Raniuchno-ratajski, robel-robotowanie. [Hasła w:] Słownik polszczyzny XVI wieku. T. XXXV. Warszawa 2011.
  • Purchatka – puska. [Hasła w:] Słownik polszczyzny XVI wieku. T. XXXIV. Warszawa 2010.

W sumie 210 opublikowanych haseł.

Edycje cyfrowe (transliteracja) tekstów z serii Biblioteka źródeł Słownika polszczyzny XVI w.

  • P. Skarga: Żywoty (wspólnie z R. Kozubowską),
  • P. Skarga: O jedności kościoła (wspólnie z R. Kozubowską),
  • P. Skarga: Kazania na niedziele i święta (wspólnie z R. Kozubowską),
  • M. Białobrzeski: Katechizm (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • M. Czechowic: Epistomium (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • M. Czechowic: Rozmowy chrystiańskie (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • S. Karnkowski: Napominania potrzebne i zbawienne (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • W. Kuczborski: Katechizm albo nauka wiary i pobozności krześcijańskiej (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • M. Krowicki: Obrona nauki (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • J. Niemojewski: Obrona przeciw niesprawiedliwemu obwinieniu (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • B. Opec: Żywot Pana Jezu Krysta (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • Jan z Szamotuł (Paterek): Kazanie o poczęciu Maryjej Panny czystej (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • Jan z Szamotuł (Paterek): Kazanie drugie o poczęciu Maryjej Panny czystej (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • Jan z Szamotuł Paterek: Kazanie o narodzeniu Maryjej Panny (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • S. Reszka: Przestroga pastyrska do Miasta Warszewskiego (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • J. Seklucjan: O uznaniu Pana Boga (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • J. Seklucjan: Catechismus (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • J. Seklucjan: Wyznanie wiary (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • J. Wereszczyński: Kazanie przy przyjmowaniu świątości małżeństwa (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską),
  • J. Wujek: Iudicium (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską).

Ważniejsze prace w przygotowaniu

  • Hasła do Słownika polszczyzny XVI w. (t. XXXVIII i następne):
    • sam (wraz z K. Wilczewską),
    • schab – schorzeć,
    • sen,
    • skrzynąć-skrzynuszka,
    • święty,
    • sowa – sozipater.
  • Artykuły
    • St. Isabella of Portugal versus Saint Women depicted in "Żywoty świętych" by Piotr Skarga: the Model of Female Piousness, Coimbra Univeristy Press (2019) – artykuł w monografii.
    • Eksces – transgresja – świętość: analiza żywotu św. Wilhelma (ze zbioru Żywoty świętych Piotra Skargi) (praca przyjęta do druku w czasopiśmie "Slavistica Vilniensis").
    • "Znać iżeście i bestyj podlejszy": zoomorficzne inkarnacje szatana w Żywotach świętych Piotra Skargi (praca przyjęta do druku w czasopiśmie "Terminus").
  • Książka (monografia): "Żywoty świętych" Piotra Skargi: atopia – transgresja – świętość. Trzy studia.
  • Edycja krytyczna:
    • Jan Kochanowski, Dzieła wszystkie (komentarz językowy):
      • "Psałterz" (wspólnie z J. Wójcickim, P. Potoniec, M. Osiewiczem, K. Kajtoch i E. Deptuchową), (druk 2023)
      • "Poematy różne" (druk 2020)
      • "Fraszki" (wspólnie z J. Duską, M. Frodymą, M. Ederem, M. Łukaszewicz-Chantry)
      • Jan z Koszyczek, "Żywot świętej Anny" (publikacja w 2023 r.).


Udział w życiu naukowo-organizacyjnym

Udział w grantach (jako wykonawca)

Granty afiliowane przy IBL PAN

  • Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, pismiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności. Kierownik projektu: prof. W. Bolecki, nr grantu: NCBiR N R17 0005 06/2010, autorstwo haseł: Andrzej Glaber, Harmonia mundi, Niebo, Żywioły.
  • Korpus polszczyzny XVI w. Etap I: Digitalizacja źródeł oraz stworzenie narzędzi informatycznych i udostępnienie materiałów tekstowych korpusu. Kierownik projektu: dr P. Potoniec, nr grantu: 0138/FniTP/80/2011 [realizacja grantu 2012 – 2017].
  • Słownik polszczyzny XVI w. i Internetowy słownik polszczyzny XVI w. Kierownik grantu: dr P. Potoniec, nr grantu: 0015/NPRH2/H11/81/2013 [termin realizacji grantu2013 – 2018].
  • Dokończenie wydania sejmowego "Dzieł wszystkich" Jana Kochanowskiego. Kierownik grantu: prof. A. Dąbrówka, nr grantu NPRH 2/H11/81/2013.
  • Biblioteka Pisarzy Staropolskich, Biblioteka Pisarzy Polskiego Oświecenia. Kierownik grantu: prof. T. Chachulski, nr grantu  NPRH 11 H12011481.
  • Zintegrowany projekt "Nowoczesne narzędzia promocji działalności dydaktycznej i badawczej Instytutu Badań Literackich PAN oraz Instytutu Filologii Polskiej WNH UKSW" (nr PPI/NPZ/2018/1/00065, projekt finansowany przez NAWA – Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej)
  • Dokończenie wydania sejmowego "Dzieł wszystkich" Jana Kochanowskiego: kontynuacja. Kierownik grantu: prof. A. Dąbrówka, nr grantu NPRH 2/H11/81/2013.


Granty afiliowane poza IBL PAN: UAM Poznań

  • Pięć apokryfów staropolskich. Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej - Ewangelia Nikodema - Historia Trzech Króli - Żywot św. Anny - Historyja barzo cudna. Edycja tekstów. Kierownik grantu, dr hab. Rafał Wójcik, nr grantu: NPRH nr 11H16014484.

Przyznane stypendia

Na wyjazdy z wykładami (prowadzonymi w języku angielskim) w ramach programu Erasmus+: Uniwersytet Wileński (24 – 28. 04. 2017), Uniwersytet w Getyndze (9–13.04. 2018), Uniwersytet w Sztokholmie (02–06.06. 2019).

Wyjazdy zagraniczne (na zaproszenie uczelni)

Uniwersytet Wileński: prowadzenie wykładów (po angielsku) i lektoratów z języka polskiego jako obcego dla studentów lituanistyki (14 – 18. 05. 2018).

Działalność popularyzująca naukę

  • Udział w I Międzynarodowym Festiwalu Renesansu w Lublinie (06 – 11. 06. 2017) z wykładem.
  • Prowadzenie stron (portal Facebook): Słownik polszczyzny XVI w.: Zob. link, Jan Kochanowski - "Dzieła wszystkie": Zob. link
  • Zajęcia dla dzieci w PM nr 5 w Toruniu: Starodruki dla najmłodszych.