plen

Ewa Cybulska Bohuszewicz

dr, adiunkt

Pracownia Słownika Polszczyzny XVI 

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
 

Zainteresowania badawcze: literatura dawna (zwłaszcza renesansowa), nauki przyrodnicze w Polsce w dobie renesansu, literatura religijna, zjawiska graniczne w literaturze dawnej, związki literatury staropolskiej z literaturą dawną obszaru luzytańskiego (wpływ południowych nurtów medytacyjnych na poezję polską, związki portugalskiej i polskiej hagiografii) oraz Skandynawii (zwłaszcza teksty związane z dynastią Jagiellonów i Wazów w Polsce, Szwecji i Finlandii). Prywatnie mama dwóch chłopców i miłośniczka kotów (zwłaszcza swoich: Kłębucha i Mruczka).

Dorobek naukowy (po doktoracie):

Publikacje książkowe:

1. "On utwierdził na wieki niebo niestanowne". Chrześcijańska wizja kosmosu w poezji polskiej (od połowy XVI do połowy XVIII w), Wydawnictwo IBL, Studia staropolskie. Series Nova (tom XXVI [LXXXII]), Warszawa 2010, ss. 373.

Artykuły:

a) teksty w języku polskim:

  1. Starzy łowcy motyli. Cielesność widziana oczami Starego Poety. ("Na oczy Nieznajomej" T. Różewicza i "Uczciwe opisanie samego siebie…" Cz. Miłosza wobec tradycji, Przekraczanie granic. O twórczości Tadeusza Różewicza, red. W. Browarny, J. Orska, A. Poprawa, Kraków 2007.

  2. Motywy astralne w polskiej barokowej poezji miłosnej, Profesor Jolancie Żurawskiej. Studia ofiarowane przez kolegów i przyjaciół, red. N. Minissi, W. Walecki, Kraków – Warszawa – Neapol 2008.

  3. O szesnastowiecznych znaczeniach rzeczownika "dom", Rzeczpospolita domów: zamki, dworki, pałace, red. K. Krawiec-Złotkowska, Słupsk 2008.

  4. Perwersyjny rdzeń Rozmyślań dominikańskich,  "Pamiętnik Literacki" 4/2011, Warszawa 2011.

  5. Argument w "Stadle małżeńskim" Jana Mrowińskiego jako narzędzie budowania modelu związku,  Proza staropolska, red. K. Płachcińska, M. Bauer, Łódź 2011.

  6. "W namiętnościach cielesnych prawie obumarły". Techniki umartwienia ciała w "Żywotach Świętych" Piotra Skargi, "LitterariaCopernicana" 1(9)/2012: Ciało w literaturze wieków dawnych, red. P. Bohuszewicz, I.Szczukowski, Toruń 2012.

  7. Mars za Wenerą skryty. Jeszcze jedna próba rozwiązania Gadki Kochanowskiego, "Pamiętnik Literacki", z. 4,  2018.

  8. Żywoty świętych Piotra Skargi – biografie transgresyjne. Prolegomena do przyszłych badań, "Autobiografia", z. 2, 2018.

b) teksty w języku angielskim:

  1. Mistic motifs in 17th Century Polish Poetry in the Context of Spanish Meditatio Culture,  Iberian and Slavonic Cultures: Contact and Comparison, red. B. Cieszyńska, Lizbona 2007 (CompaRes).

  2. Marcin Bielski's Kronika wszytkiego świata – The Chronicle of the Whole World as a Great Vision of the Old Continent [wspólnie z Pawłem Bohuszewiczem], Ideas of/ for Europe, red. T. Pinheiro, B. Cieszyńska, J. E. Franco, Frankfurt am Main – Berlin – Bruxelles – New York – Oxford – Wien 2012.

Hasła do Słownika polszczyzny XVI w.:

  1. Purchatka – puska [hasła w:] Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XXXIV, red. M. R. Mayenowa, F. Pepłowski, Warszawa 2010, s. 465-470.

  2. Raniuchno-ratajski, robel-robotowanie [hasła w:]Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XXXV, red. K. Mrowcewicz, P. Potoniec, Warszawa 2011, s. 123-133, 275-299.

  3. Rozdziergać-rozetrzeć [hasła w:] Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XXXVI, red. K. Mrowcewicz, P. Potoniec, Warszawa 2012, s. 74-76, 77-94.

  4. roza-rtęć, rzeczka-rzeka, rzekotliwy-rzemyszek [hasła w:] Słownik polszczyzny XVI w., t. XXXVII, red. K. Mrowcewicz, P. Potoniec, Warszawa 2016, 107-118, 408-409, 431-440, 442-451.

    W sumie 210 opublikowanych haseł.

Edycje cyfrowe (transliteracja) tekstów z serii Biblioteka źródeł Słownika polszczyzny XVI w.:

  1. P. Skarga, Żywoty (wspólnie z R. Kozubowską)

  2. P. Skarga, O jedności kościoła (wspólnie z R. Kozubowską)

  3. P. Skarga, Kazania na niedziele i święta (wspólnie z R. Kozubowską)

  4. M. Białobrzeski, Katechizm (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  5. M. Czechowic, Epistomium (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  6. M. Czechowic, Rozmowy chrystiańskie (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  7. S. Karnkowski, Napominania potrzebne i zbawienne (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  8. W. Kuczborski, Katechizm albo nauka wiary i pobozności krześcijańskiej (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  9. M. Krowicki, Obrona nauki (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  10. J. Niemojewski, Obrona przeciw niesprawiedliwemu obwinieniu (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  11. B. Opec, Żywot Pana Jezu Krysta (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  12. Jan z Szamotuł (Paterek), Kazanie o poczęciu Maryjej Panny czystej (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  13. Jan z Szamotuł (Paterek), Kazanie drugie o poczęciu Maryjej Panny czystej (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  14. Jan z Szamotuł Paterek, Kazanie o narodzeniu Maryjej Panny (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  15. S. Reszka, Przestroga pastyrska do Miasta Warszewskiego (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  16. J. Seklucjan, O uznaniu Pana Boga (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  17. J. Seklucjan, Catechismus (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  18. J. Seklucjan, Wyznanie wiary (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  19. J. Wereszczyński, Kazanie przy przyjmowaniu świątości małżeństwa (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

  20. J. Wujek, Iudicium (wspólnie z P. Potoniec i M. Popielarską)

Prace w druku i w przygotowaniu:

a) Hasła do Słownika polszczyzny XVI w. (t. XXXVIII i następne): sam (wspólnie z K. Wilczewską), schab – schorzeć, sen, skrzynąć-skrzynuszka, święty, sowa – sozipater.

b)  Artykuły (w druku):

  1. St. Isabella of Portugal versus Saint Women depicted in "Żywoty świętych" by Piotr Skarga: the Model of Female Piousness, Coimbra Univeristy Press (2019) – artykuł w monografii.

  2. Eksces – transgresja – świętość: analiza żywotu św. Wilhelma (ze zbioru Żywoty świętych Piotra Skargi) (praca przyjęta do druku w czasopiśmie "Slavistica Vilniensis").

  3. "Znać iżeście i bestyj podlejszy": zoomorficzne inkarnacje szatana w Żywotach świętych Piotra Skargi (praca przyjęta do druku w czasopiśmie "Terminus").

c) Książka (monografia): "Żywoty świętych" Piotra Skargi: atopia – transgresja – świętość. Trzy studia.

d) Edycja krytyczna:

  1. Jan Kochanowski, Dzieła wszystkie (komentarz językowy):

    •    "Psałterz" (wspólnie z J. Wójcickim, P. Potoniec, M. Osiewiczem, K. Kajtoch i E. Deptuchową), (druk 2023)

    •    "Poematy różne" (druk 2020)

    •    "Fraszki" (wspólnie z J. Duską, M. Frodymą, M. Ederem, M. Łukaszewicz-Chantry)

  2. Jan z Koszyczek, "Żywot świętej Anny" (publikacja w 2023 r.).

Udział w grantach (jako wykonawca):

a) granty afiliowane przy IBL PAN:

  1. Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, pismiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności. Kierownik projektu: prof. W. Bolecki, nr grantu: NCBiR N R17 0005 06/2010, autorstwo haseł: Andrzej Glaber, Harmonia mundi, Niebo, Żywioły.

  2. Korpus polszczyzny XVI w. Etap I: Digitalizacja źródeł oraz stworzenie narzędzi informatycznych i udostępnienie materiałów tekstowych korpusu. Kierownik projektu: dr P. Potoniec, nr grantu: 0138/FniTP/80/2011 [realizacja grantu 2012 – 2017].

  3. Słownik polszczyzny XVI w. i Internetowy słownik polszczyzny XVI w. Kierownik grantu: dr P. Potoniec, nr grantu: 0015/NPRH2/H11/81/2013 [termin realizacji grantu2013 – 2018].

  4. Dokończenie wydania sejmowego "Dzieł wszystkich" Jana Kochanowskiego. Kierownik grantu: prof. A. Dąbrówka, nr grantu NPRH 2/H11/81/2013.

  5. Biblioteka Pisarzy Staropolskich, Biblioteka Pisarzy Polskiego Oświecenia. Kierownik grantu: prof. T. Chachulski, nr grantu  NPRH 11 H12011481.

  6. Zintegrowany projekt "Nowoczesne narzędzia promocji działalności dydaktycznej i badawczej Instytutu Badań Literackich PAN oraz Instytutu Filologii Polskiej WNH UKSW" (nr PPI/NPZ/2018/1/00065, projekt finansowany przez NAWA – Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej)

  7. Dokończenie wydania sejmowego "Dzieł wszystkich" Jana Kochanowskiego: kontynuacja. Kierownik grantu: prof. A. Dąbrówka, nr grantu NPRH 2/H11/81/2013.

b) granty afiliowane poza IBL PAN: UAM Poznań:

  1. Pięć apokryfów staropolskich. Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej - Ewangelia Nikodema - Historia Trzech Króli - Żywot św. Anny - Historyja barzo cudna. Edycja tekstów. Kierownik grantu, dr hab. Rafał Wójcik, nr grantu: NPRH nr 11H16014484

Przyznane stypendia:

Na wyjazdy z wykładami (prowadzonymi w języku angielskim) w ramach programu Erasmus+: Uniwersytet Wileński (24 – 28. 04. 2017), Uniwersytet w Getyndze (9 -13. 04. 2018), Uniwersytet w Sztokholmie (02 – 06. 06. 2019).

Wyjazdy zagraniczne (na zaproszenie uczelni):

Uniwersytet Wileński: prowadzenie wykładów (po angielsku) i lektoratów z języka polskiego jako obcego dla studentów lituanistyki (14 – 18. 05. 2018).

Działalność popularyzująca naukę:

  1. Udział w I Międzynarodowym Festiwalu Renesansu w Lublinie (06 – 11. 06. 2017) z wykładem.

  2. Prowadzenie stron (portal Facebook): Słownik polszczyzny XVI w.: https://www.facebook.com/spxvi/, Jan Kochanowski - "Dzieła wszystkie": https://www.facebook.com/ecbspxvi/

  3. Zajęcia dla dzieci w PM nr 5 w Toruniu: Starodruki dla najmłodszych.