Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
tel.:(22) 826-99-45, 6572-895
e-mail: 
sekretariat@ibl.waw.pl

Dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN
dr hab. Grzegorz Marzec, prof. IBL PAN

Zastępca Dyrektora ds. Ogólnych i Wydawniczych
dr Dorota...

IBL dla szkół

     Instytut Badań Literackich działa od roku 1948 roku. To tutaj powstały najważniejsze serie historycznoliterackie: Historia literatury polskiej pod redakcją Kazimierza Wyki, Vademecum Polonisty pod redakcją Janusza Sławińskiego, a w nim seria s...

Projekt "OZwRCIN"

W dniu 1.08.2018 r. Biblioteka Instytutu Badań Literackich PAN rozpoczęła realizację trzyletniego projektu pn. Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN) w ramach trzeciego konkursu Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, oś II E-administracj...

Szkoła Historycznego Dokumentu Filmowego

Celem kursu jest przygotowanie uczestniczki i uczestników do samodzielnej realizacji projektów filmowych i audiowizualnych w oparciu o różne materiały archiwalne. Kurs ma za zadanie rozbudzić świadomość audiowizualną, poszerzyć kontakt z h...

Aktualności

Seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem

23.05.2024

Ośrodek Studiów Kulturowych i Literackich IBL PAN zaprasza na seminarium otwarte 12 czerwca o godzinie 11.00, w sali 144 Instytutu Badań Literackich w Pałacu Staszica w Warszawie. 

 
Seminarium odbędzie się z udziałem Anety Prymaki, autorki książki Kamienie musiały polecieć Wymazywana przeszłość Podlasia (Czarne, 2024). Seminarium poświęcone będzie tej właśnie książce, opisującej nieobecną w świadomości społecznej tuż powojenną przemoc na białostocczyźnie.
 
Spotkanie będzie miało charakter hybrydowy, po link do wersji online prosimy pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl najpóźniej na godzinę przed seminarium.

Konferencja naukowa: Stanisław Herakliusz Lubomirski - sztuka myślenia i praktyka działania

22.05.2024

24 maja odbędzie się konferencja naukowa, poświęcona Stanisławowi Herakliuszowi Lubomirskiemu, politykowi, pisarzowi, poecie i mecenasowi sztuki. Zapraszamy na wydarzenie o 10.30 do Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie - wstęp wolny.

 
Opis organizatorów:
 
Wydarzenie ma charakter interdyscyplinarny i łączy perspektywy trzech dziedzin: historii, historii literatury i historii sztuki. Tak szeroko zakrojony zakres jest niezbędny w przypadku postaci Stanisława Herakliusza Lubomirskiego (1641-1702), który był związany z wieloma aspektami dziejów Polski: polityką krajową i międzynarodową, historią oręża, literaturą i filozofią oraz architekturą. S.H. Lubomirski stanowił rzadki w przedrozbiorowej Polsce przykład jednostki, która udanie łączyła zaangażowanie w życie polityczne z działalnością literacką, dzięki czemu przylgnęło do niego określenie "polski Salomon".
 
Program konferencji i więcej informacji na stronie: Zob. link

Wyniki I edycji konkursu serii Lupa Obscura na najlepszą niepublikowaną pracę naukową

20.05.2024

Komitet redakcyjny serii Lupa Obscura informuje, że konkurs na najlepszą niepublikowaną rozprawę naukową został rozstrzygnięty. Pierwszą nagrodę przyznano dr Marlenie Wilczak za pracę Archiwum Olgi Boznańskiej (1865-1940). Historia kulturowa zapisów i rzeczy malarki. Tym samym praca została przyjęta do druku w serii Lupa Obscura Instytutu Badań Literackich PAN.

Gratulujemy!

Konkurs Lupa Obscura - plakat informacyjny

Prof. Teresa Dobrzyńska-Janusz odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski

13.05.2024

Prof. Teresa Dobrzyńska-JanuszUprzejmie informujemy, że Pani Profesor Teresa Dobrzyńska-Janusz została odznaczona przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne zasługi w popularyzowaniu języka i literatury polskiej, za osiągnięcia w działalności naukowej i literackiej.

Prof. Dobrzyńska-Janusz jest wybitną badaczką, specjalistką w zakresie poetyki, teorii wiersza, stylistyki i pragmatyki językowej. Niezmiennie związana z Instytutem Badań Literackich PAN, członkini jego Rady Naukowej. Od wielu lat aktywnie bierze udział w pracach Olimpiady Literatury i Języka Polskiego - w Komitecie Głównym OLiJP pełni funkcję Wiceprzewodniczącej. Przyznane przez Prezydenta odznaczenie jest również uhonorowaniem zaangażowania Pani Profesor na rzecz Olimpiady.

Pani Profesor serdecznie gratulujemy!

Więcej informacji na stronie: Zob. link.

Seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PAN

26.04.2024

Okładka książki Weaponizing the Past8 maja o godzinie 10 (CET) zapraszamy na seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PAN.

 

Gościć będziemy dr Kate Korycki, tytuł spotkania:
Using Past as a Weapon & Creation of Exclusionary Societies

 

Kilka słów o spotkaniu:
The talk builds on the book, Weaponizing the Past: Collective Memory and Jews, Poles, and Communists in 21st Century Poland, in which Korycki explains why and how political elites in regime transition spaces narrate the past for political gain and what effects are produced by their preoccupation with collective remembering. First presenting a theory of politicized memory and then telling the story of post-transition Poland, in which many different political actors narrate communism as evil and connected with Jewishness, Korycki shows how democracy, progressive ideals, and notions of national belonging are narrowed and constricted.

 

Zagajenie w języku angielskim, dyskusja po polsku i angielsku.
Po link do spotkania i stosowne materiały prosimy pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl
Zapraszamy!

23 kwietnia Międzynarodowy Dzień Książki

18.04.2024

23 kwietnia, w Międzynarodowy Dzień Książki, zapraszamy na otwarte wykłady:

 
  • prof. dr hab. J. Partyka opowie o książce w XVI i XVII wieku
  • prof. dr hab. K. Mrowcewicz przedstawi związki W. Szekspira z Cervantesem
  • dr J.C. Moreno-Szypowska podważy autorstwo „Don Kichota”.
 
 
Wykłady odbędą się w Pałacu Staszica, ul. Nowy Świat 72, Warszawa, sala 144 im. A. Mickiewicza, godz. 17.00
Wstęp wolny.
 
Wykłady otwarte - plakat

 

3 kwietnia 2024 r. zmarła dr Teresa Tyszkiewicz

05.04.2024
3 kwietnia 2024 r. zmarła dr Teresa Tyszkiewicz, historyk literatury i bibliograf. Urodziła się 10 października 1929 r. w Bydgoszczy. Była córką Jerzego Tyszkiewicza i Leontyny z Janta-Połczyńskich. W 1946 r. podjęła studia polonistyczne na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego. Jako studentka trzeciego roku uczestniczyła 27 listopada 1948 r. w zwołanym przez prof. UP Stefana Vrtela-Wierczyńskiego zebraniu organizacyjnym, uważanym za datę powstania Pracowni Bibliograficznej IBL (później: Pracownia Bibliografii Bieżącej IBL PAN).  Z placówką tą była związana przez całe swoje życie zawodowe. W roku 1951 uzyskała magisterium w zakresie filologii polskiej, w 1962 r. zdobyła stopień specjalizacyjny dyplomowanego pracownika dokumentacji naukowej, a w 1965 r. obroniła na UAM rozprawę doktorską Bibliografia twórczości Bolesława Prusa i opracowań o nim do roku 1890, napisaną pod kierunkiem prof. Zygmunta Szweykowskiego.
     Jako członek zespołu autorskiego uczestniczyła w opracowaniu 43 roczników Polskiej Bibliografii Literackiej,obejmujących łącznie lata 1944/1945-1986 (była redaktorem tomów za 1966, 1974/1975 wspólnie z Janiną Formanowicz i 1984), wydawanych w latach 1954-1995. Brała też udział w innych pracach zespołowych: Bibliografii literackiej zawartości czasopism wielkopolskich, śląskich i pomorskich za okres od 1800 r. do 1939 r. opracowanej pod kierunkiem prof. S. Vrtela-Wierczyńskiego (pozostającej w kartotece) oraz Bibliografii nauki o literaturze polskiej i innych literaturach słowiańskich w Polsce w 1958-1962 („Biuletyn Polonistyczny” 1963 nr 18).
     Do prac indywidualnych dr Teresy Tyszkiewicz należą: „Sobótka” 1869-1871, „Tygodnik Wielkopolski” 1870-1874. Zarys historyczny i bibliografia zawartości, Poznań 1961; Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 17, vol. 1: Bolesław Prus (Aleksander Głowacki), oprac. pod kierunkiem Zygmunta Szweykowskiego i Jarosława Maciejewskiego, Warszawa 1981; Literatura polska i teatr w latach II wojny światowej. Bibliografia. [Współautorki:] Jadwiga Czachowska, Maria Krystyna Maciejewska, t. 1-3, Wrocław 1983, 1984, 1986. Nadto liczne prace historycznoliterackie. Od roku 1988 do przejścia na emeryturę w 1990 była kierownikiem Pracowni Bibliografii Bieżącej IBL PAN w Poznaniu. Za udział  w opracowywaniu kolejnych roczników Polskiej Bibliografii Literackiej dwukrotnie otrzymała nagrody zespołowe: sekretarza naukowego PAN w 1975 r. i Rady Funduszu Literatury w 1987 r.
     Po roku 1990 związała się m.in. z wydawanym przez Towarzystwo Chrystusowe dwumiesięcznikiem „Miłujcie się”, (którego kontynuacją od grudnia 2022 r. jest dwumiesięcznik „Trwajcie w miłości”), zarówno jako członek redakcji, jak i autorka zamieszczanych publikacji. W serii „Biblioteka »Wołania z Wołynia«” opublikowała pracę Archipelag śladów Boga, Biały Dunajec-Ostróg 2007.
     Z głębokim żalem żegnamy dr Teresę Tyszkiewicz.
 
                                                                 Zespół Pracowni Bibliografii Bieżącej IBL PAN

                                                                                               w Poznaniu

 

 

 

Wyjazdy na wykłady lub szkolenia w Programie Erasmus: maj 2024 - lipiec 2025

05.04.2024

Został otwarty kolejny nabór zgłoszeń (w trybie konkursowym) do udziału w programie mobilnościowym Erasmus+. W załącznikach znajdą Państwo zasady naboru i dokumenty do wypełnienia - można zgłaszać chęć wyjazdu na wykłady lub szkolenia w placówkach zagranicznych.

 

Nabór pracowników naukowych IBL PAN na wyjazdy do uczelni partnerskich na wykłady w ramach programu Erasmus+ w roku 2024

 

Nabór pracowników IBL PAN na wyjazdy na szkolenia w ramach programu Erasmus+ w roku 2024

 

Erasmus+ Mobility Agreement Staff Mobility For Training

 

Termin składania zgłoszeń w tym roku - 30 kwietnia 2024. Wyjazdy można planować od połowy maja 2024 do lipca 2025 włącznie.

Seminarium otwarte „Teorie ugruntowane w uwarunkowaniach socjalistycznej Polski - po co do nich wracać i jak je wynaleźć na nowo?”

05.04.2024

Tomasz Załuski zdjęcieOśrodek Studiów Kulturowych i literackich IBL PAN zaprasza 17 kwietnia  (środa) o godzinie 11 w Sali 144 Pałacu Staszica (Nowy Świat 72) na seminarium otwarte

 
„Teorie ugruntowane w uwarunkowaniach socjalistycznej Polski - po co do nich wracać i jak je wynaleźć na nowo?”
 
Seminarium będzie dotyczyło dwóch koncepcji teoretyczno-badawczych stworzonych w PRL-u i wyrastających z uwarunkowań państwowego socjalizmu. Kultura artystyczna była obiegowym pojęciem należącym do leksykonu estetyki, historii sztuki i socjologii sztuki. W latach 70. i 80. poddano je teoretycznemu opracowaniu w środowisku badaczy i badaczek związanych z tzw. szkołą poznańską oraz Instytutem Kultury działającym przy Ministerstwie Kultury i Sztuki. Przestrzenny układ kultury to z kolei idea zaproponowana w latach 60. przez Aleksandra Wallisa i wykorzystywana jako rama badań empirycznych prowadzonych przez niego do początku lat 80.
 
Oba lokalne modele epistemiczne stanowią cenne, lecz zapoznane potencjalności, niewykorzystane w pełni i porzucone sposoby konceptualizacji badań, dlatego warto je dziś odzyskać i wynaleźć na nowo. Szczególne przydatne mogą być w badaniach zjawiska, które rozwijało się równolegle z nimi i było osadzone w tym samych uwarunkowaniach: neoawangardy lat 70., jej kultury i geografii artystycznej oraz ruchliwości przestrzennej.
 
Naszym gościem będzie dr Tomasz Załuski, który jest historykiem sztuki i filozofem, pracuje w Katedrze Badań Kulturowych Uniwersytetu Łódzkiego i w Akademii Sztuk Pięknych im. W. Strzemińskiego w Łodzi. Jego badania skupiają się na XX-wiecznych i współczesnych praktykach artystycznych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, rozpatrywanych w kontekstach kulturowych, ekonomicznych,  społecznych i politycznych. W szerszych ramach historii społeczno-kulturowej osadza szczegółowe analizy materialnych uwarunkowań produkcji i dystrybucji artystycznej; historii wystaw, instytucji i infrastruktur sztuki; polityk kulturalnych i artystycznej samoorganizacji; praktyk dokumentacyjnych, archiwistycznych i historyzacyjnych; translokalnych oraz transnarodowych sieci kontaktów i współpracy.
 
Jako autor, redaktor i współredaktor opublikował między innymi książki: “Modernizm artystyczny i powtórzenie. Próba reinterpretacji” (2008), “Sztuki w przestrzeni transmedialnej” (2010), “Skuteczność sztuki” (2014), “Socrealizmy i modernizacje” (2017), “Wideo w sztukach wizualnych” (2018), “Galeria Wschodnia. Dokumenty 1984-2017/Documents 1984-2017” (2019), “Marian Wimmer. Przestrzeń jako tworzywo sztuki” (2021).
 
Obecnie wspólnie z Magdaleną Saryusz-Wolską kieruje projektem badawczym „Infrastruktury pamięci”, skupiając się na uwarunkowaniach produkcji współczesnych wystaw sztuki odnoszących się do relacji polsko-niemieckich w kontekście historii II wojny światowej, Holokaustu i powojennych przymusowych wysiedleń powojennych. Pracuje też nad rozprawą habilitacyjną o roboczym tytule „Działania KwieKulik. Neoawangarda w uwarunkowaniach socjalistycznej Polski”.
 
 
W seminarium można również uczestniczyć online, po link do spotkania i związane z nim materiały proszę pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl najpóźniej na godzinę przed spotkaniem, 

Życzenia

29.03.2024

 Życzenia Wielkanocne

 

       

 

 

 
 

 
 

 

   

 

 

 

 

 

   

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku