Kurs poprawnej polszczyzny. Jak poprawnie i sprawnie mówić i pisać po polsku
IBL PAN ogłasza nabór na Kurs poprawnej polszczyzny
Kurs poprawnej polszczyzny w ramach edycji 2025/2026 będzie realizowany w trybie online
1. Informacje ogólne
Nazwa kursu: Kurs poprawnej polszczyzny
Kierownik kursu: dr Andrzej Piotr Lesiakowski
Czas trwania kursu: luty 2026 – czerwiec 2026
Częstotliwość zjazdów: raz w miesiącu (sobota – niedziela)
Czesne: 2500 zł
Opłata rejestracyjna: 200 zł (tytułem: Poprawna polszczyzna i Imię kandydata)
Nr konta bankowego (opłata rejestracyjna i czesne):
Instytut Badań Literackich PAN
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
Bank Gospodarstwa Krajowego
PL 75 1130 1017 0020 1466 2720 0049
Opłata za wydanie zaświadczenia o ukończeniu kursu: 30zł
Rekrutacja: Kurs przeznaczony jest dla osób, które chcą porozumiewać się poprawnie i sprawnie w rodzimym języku.
Termin składania dokumentów: do 10 lutego 2026
Zasady ukończenia kursu: warunki zaliczenia określają prowadzący
2. Terminarz
3. Rekrutacja
Osoby, które chcą zapisać się na kurs w edycji 2024/2025 proszone są o:
- wypełnienie formularza rekrutacyjnego online, dostępnego pod linkiem:
- przesłanie za jego pośrednictwem wypełnionego i podpisanego formularza RODO (wzór dostępny w formularzu rekrutacyjnym)
- uiszczenie opłaty z tytułu wpisowego w wysokości 200 zł, podając w tytule: Imię i nazwisko oraz nazwę kursu.
UWAGA! Wysyłając formularz prosimy o upewnienie się czy zostały przesłane zarówno pliki, jak i ankieta – należy użyć przycisków "Prześlij" znajdujących się w obydwu oknach dialogowych.
Wpłaty należy dokonywać na konto:
Instytut Badań Literackich PAN
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
Bank Gospodarstwa Krajowego
PL 75 1130 1017 0020 1466 2720 0049
4. Program i wykładowcy
Wykładowcy:
prof. dr hab. Mirosław Bańko (IJP UW)
prof. dr hab. Ewa Kołodziejek (US; RJP)
prof. dr hab. Ewa Szczęsna (UW)
dr hab. Iwona Burkacka, prof. UW (IJP UW)
dr hab. Anna Cegieła, prof. UW (IPS UW; KEK PAU)
dr hab. Elżbieta Wierzbicka-Piotrowska, prof. UW (IJP UW)
dr Dagmara Banasiak (UW)
dr Tomasz Karpowicz (UW)
mgr Agnieszka Świątek (UKSW)
5. Kontakt
Pytania dotyczące rekrutacji prosimy kierować na adres:
Tel. 605-316-757 od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-16.00
6. Informacje szczegółowe
Cel kursu:
Język zmienia się nieustannie: na naszych oczach wiele wyrazów wychodzi z użycia, a jednocześnie pojawiają się słowa nowe, zapożyczone z innych języków lub utworzone na gruncie rodzimym. Bywa również, że wyrazy istniejące od dawna w języku nabierają nowych znaczeń i pojawiają się w zupełnie innych niż dotychczas kontekstach. Zmian w zakresie słownictwa jest tak wiele, że użytkownicy języka często czują się zagubieni. Nie są pewni, czy właściwie używają nowych słów, czy wypowiadają się poprawnie i zrozumiale.
Sprawność językowa polega w dużej mierze na umiejętności dopasowania stylu wypowiedzi do sytuacji komunikacyjnej, w jakiej jest ona wygłaszana, a więc sposób wypowiadania się zależy od okoliczności (wystąpienie publiczne, oficjalne spotkanie, rozmowa prywatna itp.) oraz od adresatów wypowiedzi (do kogo i w jakim celu jest ona skierowana). Zdobywaniu sprawności w tym zakresie służą ćwiczenia stylistyczne oraz analizy tekstów publicystycznych i literackich pod kątem zastosowanych w nich środków wyrazu.
Dyskurs publiczny, na który składają się m.in. artykuły prasowe, przemówienia sejmowe, wypowiedzi komentatorów sceny politycznej w radiu i telewizji, a także teksty reklamowe, bywa niezrozumiały, niespójny logicznie lub po prostu niedbały. W wypowiedziach osób publicznych nierzadko rażą nas niepoprawne sformułowania i językowa nieporadność. Omówienie typowych błędów fleksyjnych i składniowych popełnianych przez użytkowników języka pozwala świadomie dbać o poprawność gramatyczną, spójność i zrozumiałość własnych wypowiedzi.
Specyfika kursu:
Kurs adresowany jest do osób, które chcą porozumiewać się poprawnie i sprawnie w języku polskim. Na zajęciach nacisk położony jest na ćwiczenia praktyczne, by przede wszystkim umożliwić słuchaczom ocenę ich indywidualnych kompetencji językowych. Kształcimy m.in. umiejętność posługiwania się figurami stylistycznymi, budowania poprawnych logicznie sądów, dostrzegania strategii komunikacyjnych przyjętych w tekście prasowym, zdolność wykrycia stosowanych w dyskursie publicznym (zwłaszcza w publicystyce politycznej i reklamie) mechanizmów manipulacji odbiorcą. Kurs ma też za zadanie poszerzyć w pewnym zakresie teoretyczną wiedzę o języku wyniesioną przez słuchaczy ze szkoły, ponieważ im więcej wiemy o zjawiskach językowych i ich mechanizmach, tym skuteczniej i sprawniej potrafimy się między sobą porozumiewać.
Program kursu obejmuje ćwiczenia, a także następujące wykłady:
prof. dr hab. Mirosław Bańko, Wybrane słowniki języka polskiego i cyfrowe zasoby informacji
prof. dr hab. Ewa Szczęsna, O języku reklamy
dr hab. Iwona Burkacka, prof. UW, ABC prostej polszczyzny
dr hab. Iwona Burkacka, prof. UW, Dziekana, osoba autorska i pano. Feminatywy i formy niebinarne we współczesnej polszczyźnie
dr hab. Anna Cegieła, prof. UW, Etyka wypowiedzi
prof. dr hab. Ewa Kołodziejek, Działalność Rady Języka Polskiego
dr hab. Elżbieta Wierzbicka-Piotrowska, prof. UW, Polska etykieta językowa
7. Kierownik kursu
dr Andrzej Piotr Lesiakowski – adiunkt w Ośrodku Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego IBL PAN, historyk języka, edytor, przez wiele lat pracujący w wydawnictwach jako redaktor tekstów naukowych i literatury faktu. W pracy badawczej skupia się przede wszystkim na dziejach językoznawstwa polonistycznego i edycjach krytycznych dzieł pisarzy z różnych epok piśmiennictwa.
Regulamin Kursów organizowanych w ramach działalności edukacyjnej Instytutu Badań Literackich PAN