"Chodzi mi o to, aby język giętki
Powiedział wszystko, co pomyśli głowa […]"
J. Słowacki, Beniowski (Pieśń V)
Kurs poprawnej polszczyzny w ramach edycji 2023/2024 odbędzie się w trybie online
Opłata za kurs:
200 zł wpisowe
2400 zł czesne - płatne jednorazowo przed rozpoczęciem kursu do dnia 31.01.2024 r.
30 zł koszt zaświadczenia ukończenia kursu
Czas kursu: 5 miesięcy w systemie dwudniowych zjazdów weekendowych (online)
Liczba godzin: 112 godzin lekcyjnych ćwiczeń i wykładów
Forma zajęć: zajęcia online na platformie Google Meet

Rekrutacja
Osoby, które chcą zapisać się na kurs w edycji 2023/2024 proszone są o:
1) wypełnienie formularza rekrutacyjnego online, dostępnego pod linkiem
https://forms.gle/52KyJ8i1Ps8imhyFA
2) przesłanie za jego pośrednictwem wypełnionego i podpisanego formularza RODO (wzór dostępny w formularzu rekrutacyjnym)
3) uiszczenie opłaty z tytułu wpisowego w wysokości 200 zł, podając w tytule: Imię i nazwisko oraz nazwę kursu.
UWAGA! Wysyłając formularz prosimy o upewnienie się czy zostały przesłane zarówno pliki, jak i ankieta – należy użyć przycisków "Prześlij" znajdujących się w obydwu oknach dialogowych.
Wpłaty należy dokonywać na konto:
Instytut Badań Literackich PAN
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
Bank Gospodarstwa Krajowego
PL 75 1130 1017 0020 1466 2720 0049
Pytania dotyczące rekrutacji
Pytania dotyczące rekrutacji prosimy kierować na adres: podyplomowe@ibl.waw.pl
Telefon: 605-316-757 od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 16:00
Cel kursu:
Język zmienia się nieustannie: na naszych oczach wiele wyrazów wychodzi z użycia, a jednocześnie pojawiają się słowa nowe, zapożyczone z innych języków lub utworzone na gruncie rodzimym. Bywa również, że wyrazy istniejące od dawna w języku nabierają nowych znaczeń i pojawiają się w zupełnie innych niż dotychczas kontekstach. Zmian w zakresie słownictwa jest tak wiele, że użytkownicy języka często czują się zagubieni. Nie są pewni, czy właściwie używają nowych słów, czy wypowiadają się poprawnie i zrozumiale.
Sprawność językowa polega w dużej mierze na umiejętności dopasowania stylu wypowiedzi do sytuacji komunikacyjnej, w jakiej jest ona wygłaszana, a więc sposób wypowiadania się zależy od okoliczności (wystąpienie publiczne, oficjalne spotkanie, rozmowa prywatna itp.) oraz od adresatów wypowiedzi (do kogo i w jakim celu jest ona skierowana). Zdobywaniu sprawności w tym zakresie służą ćwiczenia stylistyczne oraz analizy tekstów publicystycznych i literackich pod kątem zastosowanych w nich środków wyrazu.
Dyskurs publiczny, na który składają się m.in. artykuły prasowe, przemówienia sejmowe, wypowiedzi komentatorów sceny politycznej w radiu i telewizji, a także teksty reklamowe, bywa niezrozumiały, niespójny logicznie lub po prostu niedbały. W wypowiedziach osób publicznych nierzadko rażą nas niepoprawne sformułowania i językowa nieporadność. Omówienie typowych błędów fleksyjnych i składniowych popełnianych przez użytkowników języka pozwala świadomie dbać o poprawność gramatyczną, spójność i zrozumiałość własnych wypowiedzi.
Specyfika kursu:
Kurs adresowany jest do osób, które chcą porozumiewać się poprawnie i sprawnie w rodzimym języku. Na zajęciach nacisk położony jest na ćwiczenia praktyczne, by przede wszystkim umożliwić słuchaczom ocenę ich indywidualnych kompetencji językowych. Kształcimy m.in. umiejętność posługiwania się figurami stylistycznymi, budowania poprawnych logicznie sądów, dostrzegania strategii komunikacyjnych przyjętych w tekście prasowym, zdolność wykrycia stosowanych w dyskursie publicznym (zwłaszcza w publicystyce politycznej i reklamie) mechanizmów manipulacji odbiorcą. Kurs ma też za zadanie poszerzyć w pewnym zakresie teoretyczną wiedzę o języku wyniesioną przez słuchaczy ze szkoły, ponieważ im więcej wiemy o zjawiskach językowych i ich mechanizmach, tym skuteczniej i sprawniej potrafimy się między sobą porozumiewać.
Kierownik kursu:
dr Andrzej Piotr Lesiakowski – adiunkt w Ośrodku Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego IBL PAN, historyk języka, edytor, przez wiele lat pracujący w wydawnictwach jako redaktor tekstów naukowych i literatury faktu. W pracy badawczej skupia się przede wszystkim na dziejach językoznawstwa polonistycznego i edycjach krytycznych dzieł pisarzy z różnych epok piśmiennictwa.
Wykładowcy:
prof. dr hab. Mirosław Bańko (IJP UW)
prof. dr hab. Ewa Szczęsna (UW)
dr hab. Iwona Burkacka, prof. UW (IJP UW)
dr hab. Anna Cegieła, prof. UW (IPS UW; KEK PAU)
dr hab. Katarzyna Kłosińska, prof. UW (IJP UW; RJP)
dr hab. Elżbieta Wierzbicka-Piotrowska, prof. UW (IJP UW)
dr Tomasz Karpowicz (UW)
mgr Mateusz Adamczyk
mgr Agnieszka Świątek (UKSW)
Program:
Program kursu składa się z 3 bloków tematycznych:
I. Kultura języka
1. Podstawowe pojęcia kultury języka (norma, uzus, innowacja językowa)
2. Typy błędów językowych
3. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna
4. Poprawność fleksyjna
5. Poprawność składniowa
6. Postawy użytkowników wobec języka
II. Stylistyka praktyczna
1. Zróżnicowanie środowiskowe języka (gwara studencka, żołnierska, narkomanów, internautów, więzienna)
2. Język mówiony i język pisany
3. Odmiany stylowe języka: cechy stylu potocznego, urzędowego, popularnonaukowego i artystycznego
4. Figury stylistyczne i ich funkcje w tekście: peryfrazy, metonimie, synekdochy
5. Komunikacja przenośna (ocena poprawności logicznej metafor, analiza tekstów zbudowanych na jednorodnym szeregu metafor)
6. Stylizacje (archaizacja, dialektyzacja i stylizacja środowiskowa) – analizy stylizowanych tekstów artystycznych
7. Pojęcie błędu stylistycznego. Podstawowe typy błędów stylistycznych
8. Parodia i pastisz – przywoływanie cudzych wypowiedzi
III. Zagadnienia leksykalne
1. Wprowadzenie do zagadnień leksykalnych
2. Życie wyrazów
3. Poprawność leksykalna
Informacje dodatkowe:
Program kursu obejmuje ćwiczenia, a także następujące wykłady:
prof. dr hab. Mirosław Bańko, Wybrane słowniki języka polskiego i cyfrowe zasoby informacji
prof. dr hab. Ewa Szczęsna, O języku reklamy
dr hab. Iwona Burkacka, prof. UW, Język mediów elektronicznych
dr hab. Anna Cegieła, prof. UW, Etyka wypowiedzi
dr hab. Katarzyna Kłosińska, prof. UW, Działalność Rady Języka Polskiego
dr hab. Elżbieta Wierzbicka-Piotrowska, prof. UW, Polska etykieta językowa
mgr Mateusz Adamczyk, Komunikować to czynić wspólnym - podstawy języka inkluzywnego
mgr Mateusz Adamczyk, Feminatywy - naukowy fact-checking
Warunki zaliczenia:
warunki zaliczenia określają prowadzący;
uczestnicy dokonują opłaty za zaświadczenie w wysokości 30 zł.