Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
tel.:(22) 826-99-45, 6572-895
e-mail: 
sekretariat@ibl.waw.pl

Dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN
dr hab. Grzegorz Marzec, prof. IBL PAN

Zastępca Dyrektora ds. Ogólnych i Wydawniczych
dr Dorota...

IBL dla szkół

     Instytut Badań Literackich działa od roku 1948 roku. To tutaj powstały najważniejsze serie historycznoliterackie: Historia literatury polskiej pod redakcją Kazimierza Wyki, Vademecum Polonisty pod redakcją Janusza Sławińskiego, a w nim seria s...

Projekt "OZwRCIN"

W dniu 1.08.2018 r. Biblioteka Instytutu Badań Literackich PAN rozpoczęła realizację trzyletniego projektu pn. Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN) w ramach trzeciego konkursu Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, oś II E-administracj...

Szkoła Historycznego Dokumentu Filmowego

Celem kursu jest przygotowanie uczestniczki i uczestników do samodzielnej realizacji projektów filmowych i audiowizualnych w oparciu o różne materiały archiwalne. Kurs ma za zadanie rozbudzić świadomość audiowizualną, poszerzyć kontakt z h...

Aktualności

Dorota Jarecka "Antropologia patriarchatu", 7 seminarium z cyklu "Nowe języki antropologii"

18.05.2023

Pracownia Antropologii WspółczesnościPracownia Antropologii Współczesności zaprasza na kolejne spotkanie w ramach seminarium "Nowe języki antropologii", które odbędzie się 25 maja o godz. 17:00 w sali nr 144 w Pałacu Staszica.

 

Seminarium „Nowe języki antropologii”: #7, Dorota Jarecka, „Antropologia patriarchatu” (lektura: Silvia Federici, Caliban and the Witch).

 

Czwartek, 25 maja, 2023, godz. 17.00

IBL PAN, Pałac Staszica

Sala 144

 

W książce Silvii Federici Caliban and the Witch: Women, the Body and Primitive Accumulation z 2004 roku rewizja historii kapitalizmu zachodnioeuropejskiego została przeprowadzona dzięki użyciu dwóch perspektyw – marksistowskiej i feministycznej. Polowanie na czarownice trwające od XVI do XVII wieku w Europie, badaczka ogląda jako część kształtującego się systemu kapitalistycznej produkcji. Przedmiotem akumulacji pierwotnej – dowodzi Federici – było kobiece „ciało”, wynalezione jako obiekt, oddzielone od „duszy”, zdehumanizowane i tym samym sprowadzone do narzędzia produkcji. „Wojna z kobietami” jest równoległa do ludobójstwa dokonywanego przez Europejczyków w Ameryce na jej rdzennych mieszkańcach i trwającej w tym samym okresie wczesnej nowoczesności, zbrodni handlu niewolnikami. Spróbujemy podsumować rezultaty, jakie dla humanistyki przyniosła demaskatorska książka Federici, a także zapytać o to, jakie korzyści może przynieść proponowana przez nią rewizja historii kultury dla badań nad ponowoczesną kulturą wizualną, w tym sztuką.

 

Lektura: Silvia Federici, Caliban and the Witch: Women, the Body and Primitive Accumulation, Autonomedia, 2004, rozdział The Great Caliban, s. 133–162.

Po lekturę prosimy zgłaszać się na adres: antropologiawspolczesnosci@gmail.com

Ogłoszenie konkursu na stanowisko adiunkta w Pracowni Literatury Oświecenia

17.05.2023

Instytut Badań Literackich PAN ogłasza otwarty konkurs na przyjęcie pracownika naukowego (adiunkta) w Pracowni Literatury Oświecenia. Pełny tekst ogłoszenia i zarządzenie znajdują się w poniższych linkach.

 

>> Pełny tekst ogłoszenia

>> Zarządzenie Dyrektora IBL PAN

 

Projekt PALOMERA

09.05.2023

Zapraszamy na trzy spotkania dotyczące projektu PALOMERA (Policy Alignment of Open Access Monographs in the European Research Area) współorganizowane przez IBL PAN dla wydawców, bibliotekarzy i dostawców infrastruktury. Cykl wydarzeń rozpocznie się już w przyszłym tygodniu.

Każde spotkanie będzie prowadzone online przez OABN (Open Access Books Network) i można się na nie zapisać bezpłatnie.

W linku szczegółowe informacje wraz z linkami do rejestracji: plik w formacie PDF

 

Palomera grafika
 

Szkoła Doktorska Anthropos Instytutów Polskiej Akademii Nauk ogłasza nabór na rok akademicki 2023/2024.

05.05.2023

Szkoła Doktorska Anthropos IPAN zaprasza na studia 2023/2024. Więcej informacji w poniższych linkach:

 

>> Ogłoszenie rekrutacyjne na rok akademicki 2023/24

>> Dzień otwarty i harmonogram rekrutacji 2023/24

>> Recruitment for the academic year 2023/2024 (wersja angielska) 

Seminarium „Nowe języki antropologii”: #6 Marek Zaleski „Antropologia przyszłości”

05.05.2023

Badanie przyszłości to nowe pole zainteresowań antropologii. Książka Rebeki Bryant i Daniela M. Knighta The Antropology of the Future (2019) przynosi studium futurystycznych "orientacji" czynnych w opisywaniu i diagnozowaniu teraźniejszości. Autorzy analizują sześć - ich zdaniem - głównych nastawień wobec przyszłości, które kryptonimują w książce jako antycypowanie, oczekiwanie, spekulację, potencjalność, nadzieję i przeznaczenie. Reprezentują one sposoby w jakie przyszłość może wpływać na naszą teraźniejszość, a w podejściu badawczym oznaczają opowiedzenie się za antropologią, która w pełniejszy sposób uwzględnia sprawcze teleologie działania. Z kolei tekst Dipesha Chakrabarty’ego „Planetarne przebłyski” będący wprowadzeniem do jego książki The Climate of History in a Planetary Age (2021) wydaje się aplikacją „futurystycznie” zorientowanej antropologii.


Do lektury:
Z książki R. Bryant, D.M.Knight, The Anthropology of the Future, “Introduction: The Future of The Future Anthropology”” (s.1-21), roz.1 “Anticipation” (s.21-49) I “Conclusion: The Future as Method”(s.192-202).
Dipesh Chakrabarty, „Planetarne przebłyski”, Teksty Drugie 2021 nr 2, s.174-203

 

Po teksty proszę się zgłaszać pisząc na adres: marek.marzales@gmail.com

 

Antropologia przyszłości - grafika

Otwarty konkurs na adiunkta w Zespole Europeistyki Literackiej

24.04.2023

Instytut Badań Literackich PAN ogłasza otwarty konkurs na pracownika naukowego w Zespole Europeistyki Literackiej.

Treść komunikatu w załączonym pliku PDF: Zob. link.

 

Seminarium Archiwum Kobiet – rozmowa wokół książki "Zrobię serce" Aleksandry Kubiak

24.04.2023

Zespół Archiwum Kobiet zaprasza na seminarium 26 kwietnia o godzinie 18-tej, na którym będziemy rozmawiać o niedawno wydanej książce Aleksandry Kubiak Zrobię serce.
Rozmowę poprowadzi Anna Łazar.
Jako lekturę do seminarium proponujemy z książki tekst Pawła Dybla oraz poemat Aleksandry Kubiak Zrobię Serce.
Link do seminarium i książki udostępnionej na dysku przekażemy w odpowiedzi na prośbę wysłaną na adres archiwumkobiet@ibl.waw.pl, wysłaną najpóźniej do godziny 12-tej w dniu seminarium.

 

Kilka słów o książce i artystce:

Książka Aleksandry Kubiak Zrobię serce, pod redakcją Anny Łazar, została wydana przez BWA Zielona Góra we współpracy z Narodową Galerią Sztuki Zachęta oraz Instytutem Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Aleksandra Kubiak przez ostatnią dekadę, a temu okresowi poświęcona jest książka, zajmowała się w polu sztuki refleksją nad swoją traumą. Nie ulega ani heroizacji, ani byciu ofiarą, używa obecnych w kulturze tropów na własnych zasadach, na przykład podnosi z martwych własną matkę. Jej głównym medium są działania performatywne, filmy, ale także tekst, zdjęcia i obiekty.

Strona artystki: http://aleksandrakubiak.com/

Książka mieści teksty poświęcone indywidualnej twórczości Aleksandry Kubiak autorstwa Anny Łazar, Marty Gendery, Marka Wasilewskiego, Marty Miś i Pawła Dybla; rozmowę z artystką przeprowadzoną przez Karola Sienkiewicza i poemat Aleksandry Kubiak, który nadał tytuł całej książce, a także szczegółowe kalendarium jej twórczości od roku 2011 oraz obfitą dokumentację fotograficzną.

 

Alek­san­dra Kubiak (ur. 1978 w Luba­niu) artystka wizualna, autorka per­for­man­sów, fil­mów, form prze­strzen­nych. W swych dzia­ła­niach bada spo­łeczną sku­tecz­ność sztuki. W latach 2001–2013 roku współ­two­rzyła z Karo­liną Wik­tor Grupę Sędzia Główny. W 2010 roku Kubiak wzno­wiła dzia­łal­ność indy­wi­du­alną, reali­zu­jąc film „Dolce Vita” (2011). Dwu­krotna sty­pen­dystka Mini­stra Kul­tury i Dzie­dzic­twa Naro­do­wego RP. Z Grupą Sędzia Główny była nomi­no­wana do Pasz­por­tów Poli­tyki (2011) i Spoj­rzeń (2007); artystki zostały lau­re­at­kami Mię­dzy­na­ro­do­wego Kon­kursu Per­for­mance w Trento we Wło­szech (2007) oraz Nagrody TVP Kul­tura (2005). Indy­wi­du­alne prace Kubiak oraz Grupy Sędzia Główny były pre­zen­to­wane w naj­waż­niej­szych gale­riach i muze­ach w Pol­sce i na świe­cie. Znaj­dują się w kolek­cjach Muzeum Naro­do­wego w War­sza­wie, Naro­do­wej Gale­rii Sztuki Zachęta, Muzeum Sztuki w Łodzi, Fun­da­cji Signum w Pozna­niu oraz w wielu depo­zy­tach i kolek­cjach pry­wat­nych.

Od 2014 roku Alek­san­dra Kubiak pra­cuje nad auto­bio­gra­ficz­nym cyklem dzieł, w któ­rym łączy czę­sto trudne, rodzinne doświad­cze­nia z eks­pe­ry­men­tem na polu dzia­łań fil­mo­wych, na styku per­for­mansu, filmu doku­men­tal­nego i teatru. Pra­cuje z akto­rami, jest autorką sce­na­riu­szy, pisze tek­sty, reży­se­ruje. W cyklu powstały m.in. filmy „Śliczna jesteś, Laleczko” z aktorką Elż­bietą Lisow­ską-Kopeć, „Mięso sło­nia” z Moniką Bucho­wiec, aktorką Teatru Nowego im. Kazi­mie­rza Dejmka w Łodzi, „Żyj, głuptasie!" z Arturem Belingiem. W 2016 roku Kubiak obro­niła sto­pień dok­tora sztuki pod kie­run­kiem prof. Iza­belli Gustow­skiej, we współpracy z prof. Markiem Wasilewskim, na Uni­wer­sy­te­cie Arty­stycz­nym w Pozna­niu. Od 2017 pra­cuje w Insty­tu­cie Sztuk Wizu­al­nych na Uni­wer­sy­te­cie Zie­lo­no­gór­skim. Kubiak mieszka w Zie­lo­nej Górze, gdzie współpra­cuje z Fun­da­cją Salony oraz Gale­rią BWA.

 

Zrobię Serce

Trzecia edycja seminarium naukowego "Polski marksizm"

20.04.2023

Zapraszamy do udziału w trzeciej edycji seminarium naukowego "Polski marksizm". Tytuł tegorocznego spotkania to "Archeologie i retrospekcje". Seminarium odbędzie się w trybie online w dn. 25 kwietnia (wtorek), start o godzinie 15.00: Zob. link 

Aby otrzymać link do spotkania, wystarczy przesłać swoje zgłoszenie na adres organizatorów:
polski.marksizm@gmail.com

W pliku PDF znajduje się szczegóły opis wydarzenia oraz informacje o prelegent(k)ach.
 

>> Program seminarium

 

Polski marksizm

 

Szkolenie online dla nauczycieli języka polskiego jako obcego

20.04.2023

29 kwietnia odbędzie się szkolenie online dla nauczycieli języka polskiego jako obcego organizowane przez Instytut Badań Literackich PAN oraz Katedrę Języków Słowiańskich Uniwersytetu Przykarpackiego. Warsztaty poprowadzą  Agata Roćko i Marlena Olechowska.

Więcej szczegółów w linku do wydarzenia na Facebooku: Zob. link

Szkolenie online

Seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PAN

19.04.2023

seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PANSerdecznie zapraszamy 26 kwietnia o godzinie 11.00 na seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PAN. Gościem będzie dr Anna Dobrowolska, która wygłosi referat: Seks, komunizm i kasety wideo. Rewolucje seksualne w PRL.

Spotkanie odbędzie się w sali 144 Pałacu Staszica (Nowy Świat 72) w trybie hybrydowym. Po link do spotkania prosimy pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl

 

 

Czy w PRL miała miejsce rewolucja seksualna? W popularnych publikacjach na temat obyczajów w powojennej Polsce dominują dwie perspektywy. Jedna przedstawia Polskę Ludową jako przestrzeń aseksualną. Jak twierdzi wielu komentatorów, przed 1989 rokiem nie dyskutowano o seksualności, a stosunek państwa do tej sfery życia naznaczony był pruderią i konserwatyzmem. Druga narracja, choć dostrzega pewne przemiany obyczajowe takie jak rozwój ruchu naturystycznego czy wybuch erotyki w kinie lat 80., traktuje je jako zabawne ciekawostki z kategorii „absurdy PRL”, rzadko przyglądając się ich szerszemu kontekstowi społecznemu i kulturowemu. Seks w PRL był więc albo szary, albo przaśny i niepoważny. Brakuje miejsca na dostrzeżenie skali przemian obyczajowych, jakie zaszły w Polsce między 1945 a 1989 rokiem.

 

W projekcie książki Sex, Communism, and Videotapes. Polish Sexual Revolutions, 1956-1989 medialne dyskusje nad striptizem, aktem kobiecym czy antykoncepcją stanowią punkt wyjścia do przyjrzenia się próbom zdefiniowania socjalistycznych wizji seksualnej nowoczesności i umieszczenia Polski na mapie globalnej rewolucji seksualnej. Analiza zmian stosunek państwa i cenzury do pornografii pozwala prześledzić proces jej stopniowej normalizacji w późnym PRL. Przyjrzenie się oddolnemu aktywizmowi w ruchu naturystycznym i gejowskim stanowi pretekst do refleksji nad rolą obywateli w kształtowaniu socjalistycznej seksualności i nad ograniczeniami wpisanymi w projekt socjalistycznej seksualnej nowoczesności. Zamiast jednej, hegemonicznej rewolucji seksualnej proponuję dostrzec ich mnogość i płynność, a także obecność wielu społecznych aktorów zaangażowanych w negocjowanie ram seksualnej modernizacji w PRL.

 

 

Dr Anna Dobrowolska — historyczka seksualności, badaczka PRL. W 2021 roku obroniła na Uniwersytecie Oksfordzkim doktorat poświęcony rewolucji seksualnej w PRL. Obecnie pracuje nad monografią roboczo zatytułowaną Sex, Communism, and Videotapes. Polish Sexual Revolutions, 1956-1989. Realizuje stypendium postdoktorskie na EUI we Florencji i w Instytucie Studiów Międzynarodowych (IHEID) we Genewie. Laureatka Diamentowego Grantu MNiSW na badania nad przemianami obyczajowości w powojennej Polsce. Autorka książki „Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” (Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2020) nominowanej do nagrody Genderowej Książki Roku 2020. Na Instagramie prowadzi profil @historieintymne.

 

       

 

 

 
 

 
 

 

   

 

 

 

 

 

   

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku