Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
tel.:(22) 826-99-45, 6572-895
e-mail: 
sekretariat@ibl.waw.pl

Dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN
dr hab. Grzegorz Marzec, prof. IBL PAN

Zastępca Dyrektora ds. Ogólnych i Wydawniczych
dr Dorota...

IBL dla szkół

     Instytut Badań Literackich działa od roku 1948 roku. To tutaj powstały najważniejsze serie historycznoliterackie: Historia literatury polskiej pod redakcją Kazimierza Wyki, Vademecum Polonisty pod redakcją Janusza Sławińskiego, a w nim seria s...

Projekt "OZwRCIN"

W dniu 1.08.2018 r. Biblioteka Instytutu Badań Literackich PAN rozpoczęła realizację trzyletniego projektu pn. Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN) w ramach trzeciego konkursu Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, oś II E-administracj...

Szkoła Historycznego Dokumentu Filmowego

Celem kursu jest przygotowanie uczestniczki i uczestników do samodzielnej realizacji projektów filmowych i audiowizualnych w oparciu o różne materiały archiwalne. Kurs ma za zadanie rozbudzić świadomość audiowizualną, poszerzyć kontakt z h...

Aktualności

Spotkanie poświęcone nowej książce dr Anny Zawadzkiej

05.10.2023

Anna Zawadzka okładkaOśrodek Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PAN zaprasza 18 października o godzinie 10.00 w sali 144 Pałacu Staszica (Nowy Świat 72) na seminarium otwarte z udziałem Dr Anny Zawadzkiej z Instytutu Slawistyki PAN poświęcony jej najnowszej książce Więcej niż stereotyp. „Żydokomuna” jako wzór kultury polskiej (2023).

Autorka analizuje wybrane powiązania, historyczne i współczesne, pomiędzy dyskursami antykomunistycznym i antysemickim; stara się dowieść, że „żydokomuna” to współcześnie nie tyle stereotyp, co motyw konstytutywny dla koherencji kulturowej, generowanej w ramach paradygmatu antykomunistycznego. Antykomunizm analizowany jest tutaj nie tylko jako komponent tradycji antysemickiej, ale także zjawisko, które wpłynęło na sposób badania antysemityzmu.
Książkę można pobrać w wolnym dostępie tutaj: Zob. link.


Dr Anna Zawadzka jest socjolożką, pracuje w Instytucie Slawistyki PAN, należy do zespołów: Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem IBL PAN oraz London Centre for the Study of Contemporary Antisemitism. Jest autorką m.in. książki Ten pierwszy raz. Konstruowanie heteroseksualności (WUW, 2015) i redaktorką naczelną czasopisma „Studia Litteraria et Historica”.

Spotkanie będzie miało charakter hybrydowy, po link do wersji online prosimy pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl najpóźniej na godzinę przed spotkaniem.

Konferencja poświęcona Stanisławowi Konarskiemu w 250. rocznicę śmierci

05.10.2023

Jeszcze dzisiaj (5 października) można posłuchać wystąpień na Konferencji poświęconej Stanisławowi Konarskiemu w 250 rocznicę śmierci. Organizatorami są Katedra Historii Społecznej i Edukacji UMCS, Pracownia Literatury Oświecenia IBL i Polska Prowincja Zakonu Pijarów.

 

Więcej informacji na temat konferencji: https://www.stanislawkonarski.pl/index.html,

>> Program konferencji w pliku pdf

 

Konkurs dla wykonawców merytorycznych w projekcie digitalizalizacyjno-bibliograficznym „Zintegrowana Baza Bibliograficzna eZBB IBL PAN - kontynuacja projektu”

04.10.2023

Instytut Badań Literackich PAN ogłasza otwarty konkurs dla młodych badaczy wykonawców merytorycznych w projekcie digitalizalizacyjno-bibliograficznym „Zintegrowana Baza Bibliograficzna eZBB IBL PAN - kontynuacja projektu”.

Podstawowym celem projektu jest kontynuacja rozpoczętej w roku 2012 r. digitalizacji papierowych kartotek wytworzonych w Instytucie Badań Literackich PAN oraz udostępnienie ich w internecie, przede wszystkim zaś – oprócz uzupełnienia Indeksu rękopiśmiennych literariów staropolskich powiązanymi z nim tematycznie pomniejszymi zespołami danych bibliograficznych – dokończenie opracowywania w postaci cyfrowej Retrospektywnej bibliografii literackiej zawartości czasopism XIX i 1 poł. XX w. (zwanej kartoteką Bara). W ramach obecnej części projektu przewiduje się opracowanie około 400 000 rekordów. W ramach projektu planowana jest również realizacja tematu badawczego Bibliografia wobec przestrzeni cyfrowej. Digitalizacja Retrospektywnej bibliografii literackiej zawartości czasopism XIX i 1 poł. XX w., konferencja naukowa oraz wydanie (w formie elektronicznej) publikacji elektronicznej.

 

Więcej informacji >> plik doc i plik pdf

 

Białoruś w latach 90. XX wieku a polskie doświadczenie transformacji. Wokół filmu "Kryształ" w reż. Daryi Zhuk

02.10.2023

Kryształ pokaz filmowyCzas: 13 października 2023 r., godz. 17.30
Miejsce: Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, ul. Piotrkowska 282, sala konferencyjna, budynek C, I piętro
Wstęp: 8 zł

Serdecznie zapraszamy do udziału w projekcji filmu Kryształ (2018) w reż. Daryi Zhuk, opowiadającego o białoruskiej transformacji z lat 90. XX wieku. Po projekcji odbędzie się dyskusja na temat białoruskiego oraz polskiego doświadczenia przemian ustrojowych i pamięci o tych procesach dzisiaj.
 
Akcja filmu rozgrywa się w nowo powstałej Białorusi, wkrótce po rozpadzie ZSRR w 1991 roku. Kryształ śledzi losy młodej dziewczyny, Eweliny, która marzy o przeprowadzce do Chicago, aby realizować swoją pasję związaną z muzyką house. Jednak gdy uzyskanie amerykańskiej wizy nastręcza trudności, zdeterminowana do ucieczki z kraju młoda kobieta podejmuje ryzyko kupienia na czarnym rynku zaświadczenia pracodawcy o gotowości zatrudnienia jej. Kryształ to opowieść o kobiecie i jej kraju, gdzie poczucie własnej wartości i przynależności dopiero się kształtują.
 
Darya Zhuk jest urodzoną w Białorusi reżyserką filmową. Jej filmy krótkometrażowe miały premierę m.in. na festiwalach filmów niezależnych SXSW, Tarkovsky, Oaxaca, Atlanta, Palm Springs, Koroche, Santa Fe. Jest absolwentką programu MFA (Master of Fine Arts) Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. Kryształ, jej debiut fabularny, otworzył konkurs East of the West w Karlowych Warach i zdobył Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Odessie. Reżyserka mieszka i tworzy między Mińskiem a Brooklynem.
 
W dyskusji wezmą udział Marta Madejska, Agnieszka Mrozik i Andrei Zavadski. Pytania, na które będziemy szukać odpowiedzi, brzmią: Jakie są kluczowe cechy białoruskiej „transformacji”, tak jak została ona przedstawiona w filmie? Czy (i w jakim sensie) można porównać białoruskie doświadczenie z polskim? Czy okresy transformacji mają wymiar transnarodowy – na przykład, czy doświadczenia pracowników fabryki kryształów przedstawione w filmie można porównać do doświadczeń pracowników przemysłu włókienniczego w Łodzi? Co Kryształ mówi nam o aspektach genderowych czasu przemian?
 
Wydarzenie jest częścią projektu badawczego Constructive Advanced Thinking (CAT) pt. Reconstituting Publics through Remembering Transitions: Facilitating Critical Engagement with the 1980-90s on Local and Transnational Scales [Odbudowywanie społeczności poprzez pamiętanie o czasach przemian. Wspieranie krytycznego podejścia do lat 80–90 XX wieku w ujęciu lokalnym i ponadnarodowym]. Realizowany przez dr Agnieszkę Mrozik (Instytut Badań Literackich PAN), dr Ksenię Robbe (Uniwersytet w Groningen), dra Andreia Zavadskiego (TU Dortmund) i Alexandra Formozova (Transition Dialogue), projekt ten jest poświęcony dialogicznemu pamiętaniu okresu transformacji z przełomu lat 80. i 90. XX wieku w kilku krajach Europy Wschodniej, w tym w Polsce.
 
Wydarzenie odbędzie się przy wsparciu Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi i Uniwersytetu w Groningen oraz we współpracy ze Stowarzyszeniem Topografie, Cyfrowym Archiwum Łodzian Miastograf.pl i siecią „Transition Dialogue”, wspieraną przez bpb (Niemiecka Federalna Centrala Kształcenia Obywatelskiego).
 
W dyskusji wezmą udział:
 
Marta Madejska – archiwistka społeczna, kwerendzistka, pisarka. Autorka książki Aleja Włókniarek (2018) o robotnicach przemysłu włókienniczego, współautorka i redaktorka książek Wielki Przemysł, wielka cisza. Łódzkie zakłady przemysłowe 1945–2000 (2020) oraz Proszę mówić dalej… Historia społeczna Muzeum Sztuki w Łodzi (2022). W latach 2017–2019 zastępczyni redaktorki naczelnej Łódzkiej Gazety Społecznej „Miasto Ł”; w latach 2017–2020 asystentka muzealna i kuratorka programu publicznego w Centrum Muzeologicznym Muzeum Sztuki w Łodzi. Od 2010 roku nieprzerwanie związana ze Stowarzyszeniem Topografie, w którym zajmuje się głównie projektami dotyczącymi historii mówionej i współkoordynowaniem Cyfrowego Archiwum Łodzian Miastograf.pl.
 
Agnieszka Mrozik – adiunktka w Instytucie Badań Literackich PAN, gdzie jest związana z Ośrodkiem Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem oraz Zespołem „Archiwum Kobiet”. Autorka książek Architektki PRL-u. Komunistki, literatura i emancypacja kobiet w powojennej Polsce (2022) oraz Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku (2012). Współredagowała m.in. Gender, Generations, and Communism in Central and Eastern Europe and Beyond (2020), Historical Memory of Central and East European Communism (2018), Komunizm – idee i praktyki w Polsce (2018) oraz Encyklopedia gender. Płeć w kulturze (2014).
 
Andrei Zavadski prowadzi badania na przecięciu studiów nad pamięcią i historią publiczną oraz studiów nad mediami i muzeami. Po uzyskaniu stopnia doktora na Wolnym Uniwersytecie Berlina był związany z Centrum Badań Antropologicznych nad Muzeami i Dziedzictwem (CARMAH) na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. ​​Był także stypendystą w Centrum Historii Współczesnej w Poczdamie w ramach Sieci Badawczej Leibniz „Wartość Przeszłości”. Obecnie jest pracownikiem naukowym w Instytucie Sztuki i Kultury Materialnej na Uniwersytecie TU Dortmund w Niemczech.

 

Polska księżniczka w krainie lodu - lekcja dr Ewy Cybulskiej-Bohuszewicz

29.09.2023

W ramach tegorocznej edycji Festiwalu Nauki dr Ewa Cybulska-Bohuszewicz przygotowała lekcję pt. Polska księżniczka w krainie lodu. Jest to relacja z pierwszej interaktywnej wystawy dla dzieci na zamku w fińskim Turku, która jest poświęcona historii małżeństwa Katarzyny Jagiellonki i Jana I Wazy.

Zachęcamy do obejrzenia filmiku:

 

Festiwal Nauki - sobotnie transmisje wykładów

28.09.2023

W sobotę 30 września zapraszamy na ostatnie wykłady Festiwalu Nauki.
Odbędą się w formie hybrydowej - stacjonarnie w Pałacu Staszica 72, ul. Nowy Świat, sala nr 144 (I piętro) oraz transmitowane na żywo na platformie YouTube. Linki do transmisji podajemy poniżej:

 

dr hab. Marek Pąkciński: ROSYJSKI NEOFASZYZM XXI WIEKU – GENEALOGIA I SYMPTOMY CHOROBY): https://www.youtube.com/watch?v=AJAVbOfcr8M&ab_channel=WszechnicaFWW
 
dr Agnieszka Bąbel: ORZESZKOWA, ZŁOTE RUNO I HEJTERZY. SPRAWA „ARGONAUTÓW” (1898-1899): https://www.youtube.com/watch?v=45R5frGWvTw&ab_channel=WszechnicaFWW
 
dr Agata Grabowska-Kuniczuk: PRUS JAKO FOTOGRAF, PRUS NA FOTOGRAFII: https://www.youtube.com/watch?v=11wBQ2r8TII&ab_channel=WszechnicaFWW
 
dr Weronika Szulik: WIERNA ADAPTACJA? RÓŻNICE MIĘDZY FILMEM "ROK 1863" I POWIEŚCIĄ "WIERNA RZEKA" STEFANA ŻEROMSKIEGO): https://www.youtube.com/live/eWXZRKPxNqY?si=LeruAUi9BPRWyV5K

Pomóż kształtować przyszłość książek i monografii w otwartym dostępie!

25.09.2023

Aby lepiej zrozumieć potrzeby, wyzwania i luki w kształtowaniu polityki dotyczącej książek w otwartym dostępie, projekt PALOMERA uruchamia ankietę w celu zebrania opinii. Biorąc w niej udział, możesz pomóc nam skoncentrować nasze rekomendacje na Twoich potrzebach.

W imieniu konsorcjum serdecznie zapraszamy do udziału w ankiecie.

Ankieta dostępna jest pod linkiem: Zob. link

Ankieta jest w języku angielskim i można ją wypełnić do 8 października 2023 r.

Zachęcamy również do udostępnienia tego linku zainteresowanym współpracownikom.

PALOMERA ankieta

Nabór na Studia Podyplomowe i Kursy - edycja 2023/2024

07.06.2023

Przypominamy, że trwa nabór na Studia Podyplomowe i Kursy  edycja 2023/2024! Zapisy za pośrednictwem formularza online dostępnego na stronie IBL PAN.

Informacje dostępne na stronie: Zob. link.

Serdecznie zapraszamy!

 

 

 

Publikacja "Promocja języka polskiego"

11.09.2023

Promocja języka polskiego logoZachęcamy do zapoznania się z publikacją podsumowującą program "Promocja języka polskiego",  przygotowaną przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA). Część główna pt. Przykłady dobrych praktyk przedstawia na samym początku 3 projekty realizowane w IBL PAN (s. 20-35). Składamy serdeczne gratulacje prof. Agacie Roćko, mgr Marioli Wilczak i dr Ewie Cybulskiej-Bohuszewicz. Więcej o projektach NAWA w ramach programu "Promocja języka polskiego" na stronie: Zob. link

>> Publikacja "Promocja języka polskiego", plik w formacie PDF

 

Jednocześnie informujemy, że w tematycznym numerze czasopisma „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica”, będącym m.in. pokłosiem międzynarodowej konferencji "Wokół (teorii) wiersza: wersyfikacja i wersologia ostatniego stulecia", zorganizowanej przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, będzie m.in. mowa o mających świetną tradycję badaniach wiersza prowadzonych w IBL PAN (m.in. M. Dłuska, L. Pszczołowska, M.R. Mayenowa, Z. Kopczyńska, T. Dobrzyńska). W tym miejscu chcielibyśmy podziękować i pogratulować prof. Teresie Dobrzyńskiej, której referat zainaugurował ww. konferencję. Więcej na stronie: Zob. link.

Festiwal Nauki w Warszawie w dniach 15-29 września 2023 r.

05.09.2023
27. Festiwal Nauki„Nauka to podróż w przyszłość” to hasło 27. edycji Festiwalu Nauki w Warszawie, odwołujące się do działalności patrona tegorocznego FN Pawła Edmunda Strzeleckiego (1797-1873), podróżnika, geografa, geologa, badacza i odkrywcy.
Festiwal Nauki to wydarzenie, które co roku gromadzi osoby zainteresowane aktualnymi problemami badawczymi, metodami prowadzenia badań i odkryciami w różnorodnych dziedzinach nauki. Tematyka festiwalowych spotkań dotyczy nauk ścisłych, przyrodniczych, medycyny, nauk humanistycznych i społecznych, a także nauk o kulturze i sztuce. Festiwal Nauki jest otwarty dla wszystkich chętnych bez względu na wykształcenie i wiek. Spotkania mają formę debat, wykładów, warsztatów, pokazów filmowych, wizyt w laboratoriach, wystaw, wycieczek, konkursów i gier edukacyjnych. Specjalnie dla dzieci organizowane są atrakcyjne zajęcia, dlatego na Festiwal Nauki można wybrać się całą rodziną. Festiwal proponuje również lekcje dla grup szkolnych wszystkich poziomów nauczania.
Wydarzenia mające miejsce podczas festiwalu organizowane są przez instytucje naukowe, edukacyjne, upowszechniające kulturę oraz towarzystwa naukowe. W tym roku pragniemy ponownie stworzyć atmosferę naukowego święta. Jesteśmy przekonani, że udział w Festiwalu Nauki pomaga lepiej zrozumieć otaczający nas świat, a także pozwoli dowiedzieć się, na jakie pytania nauka nie znalazła jeszcze odpowiedzi.
 
W tym roku Instytut Badań Literackich PAN zaprasza na następujące wydarzenia:
 
19 września, g. 15:00-16:00
dr hab. Piotr Sobolczyk: JĘZYKI LITERATURY POLSKIEJ XXI WIEKU
21 września, g. 19:00-20:00
dr Jadwiga Clea Moreno-Szypowska: TAJNIKI "KSIĘGI BLASKU" (SEFER HA ZOHAR)
28 września, g. 18:00-19:30
30 września, 11:00-12:30 (wykład w formie hybrydowej)
30 września, 13:00-14:00 (wykład w formie hybrydowej)
30 września, 14:30-15:30 (wykład w formie hybrydowej)
dr Agata Grabowska-Kuniczuk: PRUS JAKO FOTOGRAF, PRUS NA FOTOGRAFII
30 września, 16:00-17:00 (wykład w formie hybrydowej)
Lekcje dla klas 4-6 szkoły podstawowej
dr Ewa Cybulska-Bohuszewicz, mgr Nina Manninen POLSKA KSIĘŻNICZKA W KRAINIE LODU: KATARZYNA JAGIELLONKA JAKO KSIĘŻNA FINLANDII I KRÓLOWA SZWECJI
(materiał filmowy dostępny na platformie YouTube od 29 września 2023 od godziny 9:00)
 
Wszystkie wydarzenia (poza lekcją dla szkoły podstawowej) odbędą się w Pałacu Staszica, w sali nr 144 im. Adama Mickiewicza na I piętrze. Dodatkowo wszystkie wykłady 30 września będzie można obejrzeć również online (linki podane zostaną w późniejszym terminie).
Szczegółowy program Festiwalu, a także dane partnerów i organizatorów, można znaleźć na stronie: www.festiwalnauki.edu.pl.

 

       

 

 

 
 

 
 

 

   

 

 

 

 

 

   

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku