plen

Dorota Gacka

dr, starszy dokumentalista 
Pracownia Literatury Średniowiecza

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

tel.: 22 657 28 54 (w piątki)

Orcid: 0000-0002-4932-751X

Główne kierunki zainteresowań naukowych: 

szeroko pojęta literatura polskiego średniowiecza, przekład tekstów łacińskich, edytorstwo tekstów dawnych

Publikacje:

Książki:

  • Godfryd z Vinsauf, Nowa poetyka, przekład z języka łacińskiego, wstęp i przypisy Dorota Gacka, seria: Bibliotheca Litterarum Medii Aevi, Artes – Opera, Artes nr 1, Warszawa 2007;

  • Eberhard z Bremy, Laborintus, przekład z języka łacińskiego, wstęp i przypisy Dorota Gacka, seria: Bibliotheca Litterarum Medii Aevi, Artes – Opera, Artes nr 2, Warszawa 2011;

  • Teodulus, Ekloga, przekład z języka łacińskiego, wstęp i przypisy Dorota Gacka, seria: Bibliotheca Litterarum Medii Aevi, Opera nr 1, Warszawa 2014.

Ważniejsze rozprawy i artykuły:

  • Literackie przejawy kultu św. Floriana w średniowiecznej Polsce [w:] "Pamiętnik Literacki" 96 (2005), z. 2, s. 173-181. Zob link.  

  • Mediewalizm, prezentyzm - klucze do zrozumienia "Historyi o Otonie" Tomasza Nargielewicza [w:] Oblicza mediewalizmu, pod red. A. Dąbrówki i M. Michalskiego, seria: Prace Komisji Historycznej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, t. 73, Poznań 2013, s. 53-79.

  • Fragmenty dzieł św. Tomasza z Akwinu w "Commentum" Jana z Dąbrówki, "Przegląd Tomistyczny" 19 (2013), s. 179-193. Zob. link.   

  • Features of an Explanatio in Three Commentaries from Around the End of the Middle Ages. Some Observations on Commentum of John of Dąbrówka and on Commentaries on Theodulus and Facetus (Lyon 1514) [w:] Glossae – Scholia – Commentarii. Studies on Commenting Texts in Antiquity and Middle Ages, eds.: Mieczysław Mejor, Katarzyna Jażdżewska, Anna Zajchowska, Frankfurt am Main 2014, s. 167-175. 

  • Średniowieczne hymny i oficja o św. Tomaszu z Akwinu, "Przegląd Tomistyczny", t. XX (2014), s. 7-34. Zob. link. 

  • Średniowieczne sekwencje o św. Tomaszu z Akwinu i jedna rymowana modlitwa, "Przegląd Tomistyczny", t. XXI (2015), s. 125-155. Zob. link. 

  • Lektury Jana z Dąbrówki w świetle Komentarza do "Kroniki polskiej" mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem [w:] Komentarz Jana z Dąbrówki do Kroniki biskupa Wincentego, pod red. Andrzeja Dąbrówki i Mikołaja Olszewskiego, Warszawa 2015, s. 171-223. 

  • Przegląd koncepcji dotyczących pochodzenia Galla Anonima. Od Kromera do badaczy współczesnych [w:] Nobis operique favete. Studia nad Gallem Anonimem, pod red. Andrzeja Dąbrówki, Edwarda Skibińskiego i Witolda Wojtowicza, seria: Studia staropolskie. Series nova, t. XLVI (CII), Warszawa 2017, s. 23-57. Zob. link. 

  • Halina Manikowska, Dorota Gacka, Hagiografia a historyczność, czyli o historii w hagiografii i hagiografii w służbie historii [w:] Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski, t. I, pod red. Jacka Banaszkiewicza, Andrzeja Dąbrówki i Piotra Węcowskiego, Warszawa 2018, s. 657-748. Zob. link. 

  • "Diabeł narodził się w Atenach", czyli o niechęci do antyku w Eklodze Teodula [w:] Oblicza mediewalizmu II. Od recepcji antyku do recepcji średniowiecza, pod red. Andrzeja Dąbrówki, Macieja Michalskiego, Grzegorza Trościńskiego, z udziałem Sylwii Jędrzejewskiej, Rzeszów 2018, s. 51-63. 

  • Andrzej Dąbrówka, Dorota Gacka, Mariusz Kazańczuk, Jak wydawać twórczość Tomasza Nargielewicza? Stanowisko Pracowni Literatury Średniowiecza IBL PAN w sprawie edycji krytycznej kodeksu Ossolineum Pawlik. 3., "Teksty Drugie", rok 2019, z. 2, s. 82-92. Zob. link. 

  • Przyczynek do średniowiecznej duchowości dominikanów (Na podstawie Żywota ojca Amandusa z początku XVI w.), "Fides. Biuletyn Bibliotek Kościelnych" 25 (2019), z. 2 (49), s. 9-55. Zob. link. 

  • Przedunijne nadzieje i obawy kryjące się za obrazem średniowiecznych władców zawartym w Rozmowie Polaka z Litwinem (1564), "Tematy i Konteksty", nr 9 (14), rok 2019, s. 116-143. Zob. link.  

  • Paweł z Krosna i jego Panegyricus ad divum Stanislaum [w:] Podkarpacie Literackie, pod red. Marka Nalepy, t. 1: Wirydarz staropolski i oświeceniowy, pod red. Romana Magrysia, Jolanty Kowal i Grzegorza Trościńskiego, Rzeszów 2020, s. 47-59.

  • Historyja o św. Stanisławie Mikołaja z Wilkowiecka. Wstępny etap badań [w:] Wokół Mikołaja z Wilkowiecka. Analizy i porównania, pod red. Andrzeja Dąbrówki i Witolda Wojtowicza, seria: Studia staropolskie. Series nova, t. LI (CVII), Warszawa 2021, s. 121-150.

  • Historyja o św. Annie Mikołaja z Wilkowiecka na tle literackiej tradycji szesnastowiecznej Polski [w:] jw., s. 151-171.

  • Chrystianizacja wątków antycznych w Historyi wojny między Pompejuszem i Julijuszem. (W świetle techniki pisarskiej o. Tomasza Nargielewicza OP), „Prace Polonistyczne”, seria LXXVI (2021), s. 335-363. Zob. link. 

Prace przekładowe:

  • Żywoty ojców jurajskich, przekład zbiorowy pod kierunkiem Jerzego Andrzeja Wojtczaka, Kraków 1993;

  • Oficjum o św. Stanisławie [w:] "Terminus" 3 (2001), z. 1-2, s. 233-242; toż samo we fragmentach [w:] Średniowieczna poezja łacińska w Polsce, opracował Maciej Włodarski, seria: Biblioteka Narodowa I, nr 310, Wrocław – Warszawa – Kraków 2007, s. 33-34;

  • List Andrzeja Wolana do Mikołaja Radziwiłła, List Augustyna Rotunda do Andrzeja Wolana, Wiersz Bartłomieja Richiusa na książkę Wolana [w:] Humanizm. Idee, nurty i paradygmaty humanistyczne, pod red. Aliny Nowickiej Jeżowej, Inedita, t. III: Andrzej Wolan, De libertate politica sive civili. O wolności Rzeczypospolitej albo ślacheckiej (tłumaczenie Stanisława Dubingowicza), wydali i opracowali Maciej Eder i Roman Mazurkiewicz, Warszawa 2010;

  • Drobne, lecz liczne przekłady [w:] T. Michałowska, Ego Gertruda. Studium historyczno-literackie, Warszawa 2001;

  • Drobne, lecz liczne przekłady [w:] T. Michałowska, Średniowieczna teoria literatury w Polsce. Rekonesans, Wrocław 2007.

  • Drobne, lecz liczne przekłady [w:] T. Michałowska, Literatura polskiego średniowiecza wobec poetyki europejskiej. ("Ornatus difficilis"), Warszawa 2008.

  • Biernat z Lublina, List do księgarza Szymona; Jan Elgot, List do kard. Zbigniewa Oleśnickiego w sprawie Gałki z Dobczyna; tenże: Inny list do kard. Zbigniewa Oleśnickiego w sprawie Gałki z Dobczyna; Zbigniew Oleśnicki, List do panów śląskich w sprawie Gałki z Dobczyna; Gałka z Dobczyna, List do uczonych Uniwersytetu Krakowskiego [w:] Teresa Michałowska, Biernat i inni, seria: Studia staropolskie. Series nova, t. XLV (CI), Warszawa 2016, s. 30-31, 114, 116, 118, 123-125.

  • Historia sancti Wenceslai martyris. II. Oficjum praskie [w:] Oficjum o św. Wacławie. Gloriose Dei martyr, przygotował do wydania Jakub Kubieniec, seria: Musica in Ecclesia Cathedrali Cracoviensi audita, Kraków 2017, s. 37-45.

Inne:

  • Tekst autorski o Gallu Anonimie dla wystawy: "Pierwsze / Najstarsze", zorganizowanej przez Bibliotekę Narodową w Warszawie. Data pokazu: 17 XII 2016.

W przygotowaniu

  • Tomasz Nargielewicz, Historyja wojny między Pompejuszem a Julijuszem, [edycja];

  • Tomasz Nargielewicz, Historyja o rzymskim cesarzu Otonie i żenie jego z dziećmi [edycja];

  • Jan z Dąbrówki, Komentarz do Kroniki polskiej Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem [przekład].

Udział w życiu naukowo-organizacyjnym:

  • Członek Polskiego Towarzystwa Filologicznego od 1991.

  • Sekretarz serii: Bibliotheca Litterarum Medii Aevi. Artes – Opera, wydawanej w IBL.

  • Uczestnik Spotkań Mediewistycznych, odbywających się w IBL PAN w latach 2001-2020.

  • Uczestnik zebrań Ośrodka Badań Filologicznych i Edytorstwa Naukowego w latach 2006-2016.

  • Uczestnik zebrań Zespołu Edytorstwa Krytycznego Tekstów Dawnych w latach 2017 -2019.

  • Uczestnik spotkań Seminarium Mediewistycznego od roku 2020.

Udział w projektach badawczych:

  • Humanizm. Idee, nurty i paradygmaty humanistyczne w kulturze polskiej, projekt realizowany przez Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie w latach 2008-2011.

  • Elektroniczne Archiwum Zabytków  Piśmiennictwa Polskiego do roku 1600, projekt realizowany przez Bibliotekę Narodową i IBL PAN w latach 2009-2011.

  • Bibliotheca Litterarum Medii Aevi nr 1, projekt realizowany w IBL PAN w latach 2011-2015.

  • Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski, projekt realizowany w IH PAN w latach 2014-2018.

  • Opracowanie i druk naukowej edycji zawartości wybranych rękopisów muzycznych związanych z Katedrą Wawelską, projekt realizowany przez Instytut Muzykologii UJ w latach 2014-2018.

  • Zintegrowana Baza Bibliograficzna (e-ZBB), projekt realizowany w IBL PAN, w latach 2021-2025.

Udział w pracach innych zespołów:

  • Zespół ds. cyfryzacji Kartoteki Bara – udział w przenoszeniu danych rękopiśmiennych do arkuszy Excela.

Biogramy i opracowania o Pracowniku:

  • "Teksty Drugie", rok 2019, z. 2, s. 82

  •  „Prace Polonistyczne”, seria LXXVI (2021), s. 486

  • [w:] Wokół Mikołaja z Wilkowiecka. Analizy i porównania, pod red. Andrzeja Dąbrówki i Witolda Wojtowicza, seria: Studia staropolskie. Series nova, t. LI (CVII), Warszawa 2021, s. 389-390

  • [w:] Podkarpacie Literackie, pod red. Marka Nalepy, t. 1: Wirydarz staropolski i oświeceniowy, pod red. Romana Magrysia, Jolanty Kowal i Grzegorza Trościńskiego, Rzeszów 2020, s. 550