Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

prof. dr hab., profesor

kierownik Zespołu Badań nad Literaturą Zagłady

główne kierunki zainteresowań naukowych:
Opis poetyki świadectw doświadczeń granicznych (szczególnie doświadczenia Holokaustu) oraz analiza form reprezentacji tych doświadczeń: ukazywanie różnych perspektyw, gatunków i typów dyskursu (narracje ofiar, sprawców, obserwatorów; literatura dokumentu osobistego, literatura piękna, dokumentacja fotograficzna).

adres e-mail:
jacek.leociak@ibl.waw.pl 
jleociak@gmail.com

 PUBLIKACJE:

a) książki:
• Tekst wobec Zagłady. (O relacjach z getta warszawskiego), Monografie Fundacji Na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 1997, ss. 355;
• Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Wydawnictwo IFiS, Warszawa 2001, ss. 825 (wspólnie z Barbarą Engelking); wydanie II, zmienione, poprawione i rozszerzone, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2013 ss. 908 wraz z osobną publikacją zawierającą zestaw map getta (op. kartograficzne Paweł E. Weszpiński).
• Text In the Face of Destruction. Accounts from Warsaw Ghetto Reconsidered, ŻIH Warszawa 2004 (ss. 296) (angielski przekład książki Tekst wobec Zagłady...)
• The Warsaw Ghetto. A Guide to the Perished City, Yale University Press, 2009, ss. 936 (wspólnie z Barbarą Engelking);
• Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji, Warszawa 2009, ss. 399;
• Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010, ss. 314;
• Spojrzenie na warszawskie getto, Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2011 – osobne monografie 6 ulic: Krochmalna (ss. 63); Leszno (ss. 43); Karmelicka (ss. 27); Miła (ss. 31); Stawki (ss. 55).

b) ważniejsze rozprawy i artykuły:
• »Strzaskana całość« - Norwid o Żydach, "Teksty Drugie" 1992, nr 5, s. 26-46.
• Sztuka czytania gazety. Legalna prasa okupacyjna: Landau i Jakub, "Teksty Drugie" 1998 nr 3, s. 173 - 198.
• »Zraniona pamięć«. Rocznice powstania w getcie warszawskim w prasie polskiej 1944 – 1989, w: "Literatura polska wobec Zagłady", pod red. A. Brodzkiej, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka, Warszawa 2000, s. 29-49.
• "Holokaust - liczenie ofiar (casus: samobójstwo), w: Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, pod redakcją Barbary Engelking, Jacka Leociaka, Dariusza Libionki, Anny Ziębińskiej-Witek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006, s. 91-119.
• Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu, w: “Literatura i wiedza", pod red. Włodzimierza Boleckiego i Elżbiety Dąbrowskiej, IBL PAN Wydawnictwo, Warszawa 2006, s. 371-386
• Les dilemmes moraux de la collaboration des conceils Juifs avec les autorités Allemandes dans les ghettos de l’Europe occupé (Moralne dylematy współpracy Judenratów z władzami niemieckimi w gettach okupowanej Europy), "Revue d’histoire de la Shoah", No 185, Juillet-Décembre 2006, pp. 379-395
• Wizerunek Polaków w zapisach Żydów z dystryktu warszawskiego, w: Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. Barbara Engelking, Jacek Leociak i Dariusz Libionka, Wydawnictwo IFiSPAN,Warszawa 2007, s. 373-443.
• Jeśli zdążę, napiszę apologię wszy. O insektach w tekstach Korczaka, "Res Publica Nowa", wiosna/lato 2008, 192/rok XXI, s. 84-92.
• Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym, "Kwartalnik Historii Żydów", grudzień 2008, nr 4 (228), s. 447-458.
• Deszcz ognia i siarki. Wokół »Luftkireg Und Literature« W. G.Sebalda, "Przegląd Polityczny“ nr 95, 2009, s. 50-53.
• Liczba ofiar jako metafora w dyskursie publicznym o Zagładzie, w: Polska 1939-1945. Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami, pod redakcją Wojciecha Materskiego i Tomasza Szaroty, Warszawa 2009, s. 51-61.
• O nadużyciach w badaniach nad doświadczeniem Zagłady, "Zagłada Żydów. Studia i materiały", 2010, tom 6, s. 9-18.
• Ścieżka losu. O pewnym literackim świadectwie wędrówki w poszukiwaniu ratunku, w: Zarys krajobrazu. Wieś polska wobec Żydów 1942-1945, pod red. Barbary Engelking i Jana Grabowskiego, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2011, s. 445-461.
• La fin de l’ère de la memoire, "Revue d’histoire de la Shoah", n° 197, Juillet-Décembre 2012, s. 709-718.
• Literatura dokumentu osobistego (1939-1945), s. 24-81; 140-165  oraz Literatura dokumentu osobistego (1945-1968), s. 544-582,  w: Literatura polska wobec Zagłady (1939-1968), pod red. Sławomira Buryły, Doroty Krawczyńskiej i Jacka Leociaka, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012.
• Miłosz patrzy na getto. Paradoksy bliskości i oddalenia w doświadczeniu przestrzeni okupacyjnej, w: Warszawa Miłosza, red. Marek Zaleski, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2013, s. 214-230.

c) prace edytorskie:
• Norwidowskie fraszki (?), red. J. Leociak, Warszawa 1996 (wstęp i redakcja)
• Literatura polska wobec Zagłady, pod red. A. Brodzkiej, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka, Warszawa 2000 (współredakcja oraz wstęp)
• Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, pod redakcją Barbary Engelking-Boni, Jacka Leociaka, Dariusza Libionki, Anny Ziębińskiej-Witek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006
• Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. Barbara Engelking, Jacek Leociak i Dariusz Libionka, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007
• Literatura polska wobec Zagłady (1939-1968), pod red. Sławomira Buryły, Doroty Krawczyńskiej i Jacka Leociaka, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012 

d) ważniejsze prace w przygotowaniu:
• Praca nad książką Biografie ulic. Spojrzeń na warszawskie getto ciąg dalszy (wydawca: Dom Spotkań z Historią)
• Praca nad publikacją Literatura dokumentu osobistego po 1968 roku (w ramach kierowanego przeze mnie projektu badawczego Literatura polska wobec Zagłady po 1968 roku (wydawca: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN)

e) udział w życiu naukowo-organizacyjnym, udział w projektach badawczych:
• Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności -  grant finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (N R17 0005 06/2010), realizowany przez Instytut Badań Literackich PAN pod kierunkiem prof. Włodzimierza Boleckiego w latach 2010-2012.
• Jewish Property in Poland Under the German Occupation and During the Early Post-War Years, 1939-1950 (Losy mienia żydowskiego w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych, 1939-1950), grant Narodowego Centrum Nauki oraz Claims Conference realizowany przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN, kierownik prof. B. Engelking, wykonawca, nr umowy ODW-0911/B/H03/2011/40, lata realizacji VII 2011 – VII 2014.

f) w charakterze eksperta w dziedzinie:
Literatura Holokaustu