Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
tel.:(22) 826-99-45, 6572-895
e-mail: 
sekretariat@ibl.waw.pl

Dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN
dr hab. Grzegorz Marzec, prof. IBL PAN

Zastępca Dyrektora ds. Ogólnych i Wydawniczych
dr Dorota...

IBL dla szkół

     Instytut Badań Literackich działa od roku 1948 roku. To tutaj powstały najważniejsze serie historycznoliterackie: Historia literatury polskiej pod redakcją Kazimierza Wyki, Vademecum Polonisty pod redakcją Janusza Sławińskiego, a w nim seria s...

Projekt "OZwRCIN"

W dniu 1.08.2018 r. Biblioteka Instytutu Badań Literackich PAN rozpoczęła realizację trzyletniego projektu pn. Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN) w ramach trzeciego konkursu Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, oś II E-administracj...

Szkoła Historycznego Dokumentu Filmowego

Celem kursu jest przygotowanie uczestniczki i uczestników do samodzielnej realizacji projektów filmowych i audiowizualnych w oparciu o różne materiały archiwalne. Kurs ma za zadanie rozbudzić świadomość audiowizualną, poszerzyć kontakt z h...

Aktualności

Spotkanie online: „Diamentowy model OA w Europie - praktyki, finansowanie, wyzwania”

29.02.2024

 

Zapraszamy na nadchodzące wydarzenie, otwierające cykl spotkań OPERAS-PL na temat diamentowego modelu otwartego dostępu. 

 

 
Tytuł: „Diamentowy model OA w Europie - praktyki, finansowanie, wyzwania”
Termin: 18.03.2024, 13:00-14:30;
Czas trwania: 90 minut.
 
Podczas pierwszego spotkania chcielibyśmy podzielić się z Państwem wynikami badań na temat instytucjonalnego krajobrazu wydawniczego w Europie w oparciu o ankietę przeprowadzoną w ubiegłym roku w ramach projektu DIAMAS. Ponadto porozmawiamy o dobrych praktykach, finansowaniu czasopism diamentowych oraz wyzwaniach związanych z utrzymywaniem czasopism, przed którymi stoją zarówno wydawnictwa instytucjonalne, jak i redakcje.
Spotkanie będzie miało charakter prezentacyjno-warsztatowy. Chcemy głośno mówić o potrzebach czasopism diamentowych, zbierać przykłady dobrych praktyk oraz wspólnie pracować nad definiowaniem wyzwań i poszukiwaniem rozwiązań, które pozwolą na utrzymywanie i rozwój modelu diamentowego.
DIAMAS jest projektem finansowanym przez UE w ramach programu Horyzont Europa, którego celem jest wsparcie wydawnictw diamentowych (wydających czasopisma w otwartym dostępie bez dodatkowych kosztów po stronie autorów i autorek oraz czytelników i czytelniczek) poprzez wyznaczanie standardów, zwiększanie widoczności i promowanie różnorodnego pejzażu wydawniczego.
 
 

Prof. dr hab. Jerzy Jarzębski (22 sierpnia 1947 – 25 lutego 2024)

26.02.2024

Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. Jerzego Jarzębskiego, wybitnego literaturoznawcy, badacza twórczości m.in. W. Gombrowicza, B. Schulza, S. Lema, zagadnień z zakresu teorii i historii współczesnej literatury polskiej. Nauczyciela akademickiego, członka Komitetu Nauk o Literaturze PAN, członka jury ważnych nagród literackich (Nagroda Literacka Nike, Nagroda im. W. Gombrowicza) autora wielu (także nagradzanych) książek i esejów (m.in. Powieść jako autokreacja, Gra w Gombrowicza, W Polsce czyli wszędzie. Studia o polskiej prozie współczesnej, Schulz, Gombrowicz, Wszechświat Lema, Miasta - rzeczy - przestrzenie. Jerzy Jarzębski przewodniczył Radzie Programowej serii wydawniczej Biblioteka Narodowa. Zasiadał we władzach Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Pen Clubu. Był laureatem nagród za działalność krytycznoliteracką (w 1985 Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie, w 1991 Nagroda im. K. Wyki). Przez całe swoje życie zawodowe związany z Uniwersytetem Jagiellońskim, na którym najpierw studiował, zdobywał kolejne stopnie naukowe, wreszcie wykładał. Wykładał także jako visiting professor w Harvard University w Cambridge w USA i w Hebrew University w Jerozolimie. Z Instytutem Badań Literackich współpracował (od 1990 r.) jako członek Redakcji Dwumiesięcznika „Teksty Drugie”


Rodzinie i Przyjaciołom składamy wyrazy najgłębszego współczucia.
Dyrekcja i Rada Naukowa IBL PAN

Anna Nasiłowska otrzymała Nagrodę Magazynu Literackiego "Książki"

22.02.2024

Anna Nasiłowska została laureatką Nagrody Magazynu Literackiego "Książki" za biografię Sławomira Mrożka. Wręczenie odbyło się 21.02 w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

 

Wręczenie ubiegłorocznej nagrody miesięcznika "Nowe Książki" odbędzie się 26 marca o 17.00 w Klubie Księgarza na Starym Mieście.

 

Serdecznie gratulujemy obu wyróżnień!

Nabór zgłoszeń do XII edycji Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald

08.02.2024

Ruszyła XII edycja Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald.

Konkurs jest skierowany do osób, które w roku 2023 obroniły swoją pracę doktorską z dziedziny humanistyki.  
 
Nabór wniosków trwa do 29 lutego.
 
Więcej informacji w pliku docx.
 

Seminarium otwarte Ośrodka Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem

08.02.2024

Agata Jakubowska - zdjęcieOśrodek Studiów Kulturowych i Literackich IBL PAN zaprasza na seminarium otwarte 21 lutego o godzinie 11, w sali 144 Instytutu Badań Literackich w Pałacu Staszica w Warszawie. Seminarium odbędzie się z udziałem dr hab. Agaty Jakubowskiej, autorki książki Sztuka i emancypacja kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś(Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2022).

 

Agata Jakubowska to historyczka sztuki nowoczesnej i współczesnej. Opublikowała między innymi: Na marginesach lustra. Ciało kobiece w pracach polskich artystek (2004), Portret wielokrotny dzieła Aliny Szapocznikow (2008), Alina Szapocznikow. Awkward objects (red. 2011), All-Women Art Spaces in Europe in the long 1970s (2018, red. z Katy Deepwell), Zofia Kulik. Methodology, My Love (red. 2019). Do 2021 roku pracowała na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 2009 – 2020 kierując Zakładem Historii Sztuki Nowoczesnej. Obecnie w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego realizuje projekt badawczy “Globalizowanie historii wystaw sztuki kobiet”. Prowadzi też z prof. Andreą Giuntą z Uniwersytetu w Buenos Aires seminarium badawcze “Narrating Art and Feminism. Eastern Europe and Latin America” w ramach inicjatywy Getty Foundation Connecting Art Histories. Członkini międzynarodowego zespołu TEAM (Teaching, E-learning, Agency, Mentoring) prowadzonego przez AWARE (Archives of Women Artists Research & Exhibitions).
 
Spotkanie będzie miało charakter hybrydowy, po link do wersji online prosimy pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl najpóźniej na godzinę przed seminarium.
Zainteresowanym udziałem w seminarium udostępniamy fragmenty książki Sztuka i emancypacja kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś:
 
 Rozdziały: Wprowadzenie, Emancypacja, Nie/znana artystka (s. 7 – 23)
„Czy kobieta jest człowiekiem?”, Usta - Natalia LL/ Partum, Prywatny protest, Konsumpcjonizm w Nowej Hucie (s. 180 – 204)
Zakończenie - emancypacja i sztuka kobiet (s. 306 – 311) 

Otwarte seminarium Pracowni Antropologii Współczesności

05.02.2024

Pracownia Antropologii Współczesności IBL PAN zaprasza na kolejne, otwarte seminarium z
cyklu „Antropologia Science Fiction.” 

Seminarium odbędzie się w Instytucie Badań Literackich PAN w czwartek 22 lutego 2024 roku o godzinie 17.00, w sali 144, Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72.

Spotkanie będzie poświęcone powieści Aleksego Tołstoja Aelita, która ukazała się w 1923 roku w Petersburgu. Jest to jedna z najsłynniejszych rosyjskich powieści science fiction, od której wzięła nazwę nagroda przyznawana w ZSRR za wybitne osiągnięcia w obrębie gatunku. W roku 1981 otrzymali ją bracia Strugaccy.

Na początku lat 20. XX wieku pojazd wystrzelony z Ziemi ląduje na Marsie. Załoga jest dwuosobowa: inżynier i żołnierz. Tam, po krótkim okresie wzajemnej przyjaźni, następuje konflikt cywilizacji. Na Czerwonej Planecie wybucha rewolucja inspirowana i kierowana przez niespokojnych Ziemian. Niestety, duch na Marsie jest w stanie upadku. Czy prawdziwa okaże się teoria socjalizmu na jednej planecie? W czasie dyskusji zapytamy o funkcję modelu zderzenia cywilizacji w socjalistycznej fantastyce naukowej oraz o związki fikcji naukowej z fikcją historyczną. Rozmowę na temat książki poprzedzi wprowadzenie dr Doroty Jareckiej.

Dla chętnych proponujemy jako lekturę całość książki.

Zainteresowanych udziałem w spotkaniu prosimy o kontakt na adres mailowy
(antropologiawspolczesnosci@gmail.com) – prześlemy materiały na seminarium. Będziemy
również wdzięczni za przekazanie informacji o seminarium oraz adresu pracowni osobom,
które mogą być zainteresowane wzięciem udziału w spotkaniu.

Pożegnanie Lucyny Woronczakowej (1935–2024)

29.01.2024
Z ogromnym smutkiem żegnamy naszą Koleżankę, mgr Lucynę Woronczakową, zasłużoną pracowniczkę IBL PAN (w latach 1957-1995). Pani Woronczakowa była nieocenioną redaktorką wielu tomów Słownika polszczyzny XVI wieku. Od 1979 roku pełniła funkcję Kierownika Pracowni Słownika Polszczyzny XVI wieku IBL PAN we Wrocławiu. Całe swoje zawodowe życie poświęciła IBL PAN i Słownikowi polszczyzny XVI wieku, przygotowała niezliczone jego hasła, przez lata redagowała niestrudzenie jego kolejne tomy, jeszcze długo po przejściu na emeryturę służyła swoim doświadczeniem i wsparciem młodszym leksykografom. Nie do przecenienia jest też jej udział w edycjach szesnastowiecznej literatury, przede wszystkim w opracowaniu językowym Trenów Jana Kochanowskiego w wydaniu sejmowym jego Dzieł wszystkich (Ossolineum i IBL PAN). 
 
Rodzinie i współpracownikom Pani Lucyny Woronczakowej składamy najszczersze wyrazy współczucia.
 
Pogrzeb odbędzie się w piątek, 2 lutego o godzinie 14.00 na cmentarzu parafii pw. Świętej Rodziny przy ul. Smętnej we Wrocławiu.

Konkurs na najlepszą niepublikowaną rozprawę naukową

22.01.2024

Archiwum Kobiet w Instytucie Badań Literackich PAN oraz Fundacja Archiwum Kobiet ogłaszają I edycję konkursu na najlepszą niepublikowaną rozprawę naukową.

Nagrodą w konkursie jest publikacja rozprawy w serii Lupa Obscura Wydawnictwo IBL – w roku przyznania nagrody.
Prace należy przesłać w terminie do 20 lutego 2024 r. na adres: archiwumkobiet@ibl.waw.pl.
 
Szczegółowe informacje znajdują się w Regulaminie konkursu.

Nowa strona internetowa EOSC Polska promuje polskie działania w otwartej nauce

19.01.2024

EOSC w polsce grafika 

 

Powstała nowa strona internetowa EOSC Polska, poświęcona promocji działań podejmowanych przez polskie podmioty w obszarze otwartej nauki. Projekt ten szczególnie akcentuje dobre praktyki w zarządzaniu danymi badawczymi oraz wdrażaniu Europejskiej Chmury Otwartej Nauki (EOSC) w Polsce. Na stronie będą prezentowane profile krajowych ekspertów, a także efekty projektów realizowanych przez polskie instytucje w ramach konkursów infraEOSC. To doskonała okazja, aby bliżej poznać osiągnięcia i zaangażowanie polskich naukowców w rozwijanie otwartej nauki.


Sieć EOSC Polska jest koordynowana przez Narodowe Centrum Nauki, i choć nieformalna, zrzesza polskie instytucje będące członkami lub obserwatorami Stowarzyszenia EOSC, a także te, które, choć nie są członkami, aktywnie uczestniczą w działaniach związanych z EOSC. Z dumą informujemy, że jedną z instytucji współpracujących jest Centrum Humanistyki Cyfrowej Instytutu Badań Literackich PAN. Nasze działania, takie jak przygotowanie i wdrożenie polityki otwartości w IBL PAN, współtworzenie platformy GoTriple czy aktywności w ramach polskiego oddziału OPERAS, zostały wyróżnione jako dobre praktyki i use cases na oficjalnej stronie: https://eosc.gov.pl/siec-eosc-polska/dobre-praktyki-i-use-cases/
Dodatkowo, aż trzy osoby z zespołu Centrum Humanistyki Cyfrowej Instytutu Badań Literackich PAN: Magdalena Wnuk, Mateusz Franczak i Maciej Maryl, znalazły się w bazie ekspertów otwartości.


Zachęcamy do śledzenia najnowszych informacji na stronie EOSC Polska, aby być na bieżąco z postępami środowiska naukowego w obszarze otwartej nauki. 


Seminarium otwarte Pracowni Antropologii Współczesności

17.01.2024

Pracownia Antropologii Współczesności IBL PAN zaprasza na kolejne seminarium otwarte poświęcone Antropologii Science Fiction.

Seminarium odbędzie się w czwartek 25 stycznia 2024 roku o godzinie 17.00, w sali 144 Instytutu Badań Literackich PAN. Spotkanie będzie poświęcone książce z pogranicza science fiction, tj. Schronowi przeciwczasowemu Georgi Gospodinowa. Książka, która otrzymała m. in. Nagrodę Bookera, opisuje współczesne społeczeństwa nękane przez uporczywą utratę pamięci zbiorowej i indywidualnej. W tym mierzącym się z powszechnością choroby Alzheimera świecie najpierw powstają kliniki przeszłości, w których każdy może wybrać „swoją” wersję przeszłości, później zaś przeszłość staje się przedmiotem referendum, które zmieni kształt Europy…

Rozmowę na temat książki poprzedzi wprowadzenie dr hab. Justyny Tabaszewskiej.

Dla chętnych proponujemy jako lekturę całość książki, dla chętnych mających mniej czasu – rozdział IV. Referendum w sprawie przeszłości i rozdział V. Dyskretne bestie.

Zainteresowanych udziałem w spotkaniu prosimy o kontakt na adres mailowy (antropologiawspolczesnosci@gmail.com) – chętnie prześlemy materiały na seminarium. Będziemy również wdzięczni za przekazanie informacji o seminarium oraz adresu pracowni osobom, które mogą być zainteresowane wzięciem udziału w spotkaniu.

 

       

 

 

 
 

 
 

 

   

 

 

 

 

 

   

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku