Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
tel.:(22) 826-99-45, 6572-895
e-mail: 
sekretariat@ibl.waw.pl

Dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN
dr hab. Grzegorz Marzec, prof. IBL PAN

Zastępca Dyrektora ds. Ogólnych i Wydawniczych
dr Dorota...

IBL dla szkół

     Instytut Badań Literackich działa od roku 1948 roku. To tutaj powstały najważniejsze serie historycznoliterackie: Historia literatury polskiej pod redakcją Kazimierza Wyki, Vademecum Polonisty pod redakcją Janusza Sławińskiego, a w nim seria s...

Projekt "OZwRCIN"

W dniu 1.08.2018 r. Biblioteka Instytutu Badań Literackich PAN rozpoczęła realizację trzyletniego projektu pn. Otwarte Zasoby w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (OZwRCIN) w ramach trzeciego konkursu Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, oś II E-administracj...

Szkoła Historycznego Dokumentu Filmowego

Celem kursu jest przygotowanie uczestniczki i uczestników do samodzielnej realizacji projektów filmowych i audiowizualnych w oparciu o różne materiały archiwalne. Kurs ma za zadanie rozbudzić świadomość audiowizualną, poszerzyć kontakt z h...

Aktualności

3 kwietnia 2024 r. zmarła dr Teresa Tyszkiewicz

05.04.2024
3 kwietnia 2024 r. zmarła dr Teresa Tyszkiewicz, historyk literatury i bibliograf. Urodziła się 10 października 1929 r. w Bydgoszczy. Była córką Jerzego Tyszkiewicza i Leontyny z Janta-Połczyńskich. W 1946 r. podjęła studia polonistyczne na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego. Jako studentka trzeciego roku uczestniczyła 27 listopada 1948 r. w zwołanym przez prof. UP Stefana Vrtela-Wierczyńskiego zebraniu organizacyjnym, uważanym za datę powstania Pracowni Bibliograficznej IBL (później: Pracownia Bibliografii Bieżącej IBL PAN).  Z placówką tą była związana przez całe swoje życie zawodowe. W roku 1951 uzyskała magisterium w zakresie filologii polskiej, w 1962 r. zdobyła stopień specjalizacyjny dyplomowanego pracownika dokumentacji naukowej, a w 1965 r. obroniła na UAM rozprawę doktorską Bibliografia twórczości Bolesława Prusa i opracowań o nim do roku 1890, napisaną pod kierunkiem prof. Zygmunta Szweykowskiego.
     Jako członek zespołu autorskiego uczestniczyła w opracowaniu 43 roczników Polskiej Bibliografii Literackiej,obejmujących łącznie lata 1944/1945-1986 (była redaktorem tomów za 1966, 1974/1975 wspólnie z Janiną Formanowicz i 1984), wydawanych w latach 1954-1995. Brała też udział w innych pracach zespołowych: Bibliografii literackiej zawartości czasopism wielkopolskich, śląskich i pomorskich za okres od 1800 r. do 1939 r. opracowanej pod kierunkiem prof. S. Vrtela-Wierczyńskiego (pozostającej w kartotece) oraz Bibliografii nauki o literaturze polskiej i innych literaturach słowiańskich w Polsce w 1958-1962 („Biuletyn Polonistyczny” 1963 nr 18).
     Do prac indywidualnych dr Teresy Tyszkiewicz należą: „Sobótka” 1869-1871, „Tygodnik Wielkopolski” 1870-1874. Zarys historyczny i bibliografia zawartości, Poznań 1961; Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, t. 17, vol. 1: Bolesław Prus (Aleksander Głowacki), oprac. pod kierunkiem Zygmunta Szweykowskiego i Jarosława Maciejewskiego, Warszawa 1981; Literatura polska i teatr w latach II wojny światowej. Bibliografia. [Współautorki:] Jadwiga Czachowska, Maria Krystyna Maciejewska, t. 1-3, Wrocław 1983, 1984, 1986. Nadto liczne prace historycznoliterackie. Od roku 1988 do przejścia na emeryturę w 1990 była kierownikiem Pracowni Bibliografii Bieżącej IBL PAN w Poznaniu. Za udział  w opracowywaniu kolejnych roczników Polskiej Bibliografii Literackiej dwukrotnie otrzymała nagrody zespołowe: sekretarza naukowego PAN w 1975 r. i Rady Funduszu Literatury w 1987 r.
     Po roku 1990 związała się m.in. z wydawanym przez Towarzystwo Chrystusowe dwumiesięcznikiem „Miłujcie się”, (którego kontynuacją od grudnia 2022 r. jest dwumiesięcznik „Trwajcie w miłości”), zarówno jako członek redakcji, jak i autorka zamieszczanych publikacji. W serii „Biblioteka »Wołania z Wołynia«” opublikowała pracę Archipelag śladów Boga, Biały Dunajec-Ostróg 2007.
     Z głębokim żalem żegnamy dr Teresę Tyszkiewicz.
 
                                                                 Zespół Pracowni Bibliografii Bieżącej IBL PAN

                                                                                               w Poznaniu

 

 

 

Wyjazdy na wykłady lub szkolenia w Programie Erasmus: maj 2024 - lipiec 2025

05.04.2024

Został otwarty kolejny nabór zgłoszeń (w trybie konkursowym) do udziału w programie mobilnościowym Erasmus+. W załącznikach znajdą Państwo zasady naboru i dokumenty do wypełnienia - można zgłaszać chęć wyjazdu na wykłady lub szkolenia w placówkach zagranicznych.

 

Nabór pracowników naukowych IBL PAN na wyjazdy do uczelni partnerskich na wykłady w ramach programu Erasmus+ w roku 2024

 

Nabór pracowników IBL PAN na wyjazdy na szkolenia w ramach programu Erasmus+ w roku 2024

 

Erasmus+ Mobility Agreement Staff Mobility For Training

 

Termin składania zgłoszeń w tym roku - 30 kwietnia 2024. Wyjazdy można planować od połowy maja 2024 do lipca 2025 włącznie.

Seminarium otwarte „Teorie ugruntowane w uwarunkowaniach socjalistycznej Polski - po co do nich wracać i jak je wynaleźć na nowo?”

05.04.2024

Tomasz Załuski zdjęcieOśrodek Studiów Kulturowych i literackich IBL PAN zaprasza 17 kwietnia  (środa) o godzinie 11 w Sali 144 Pałacu Staszica (Nowy Świat 72) na seminarium otwarte

 
„Teorie ugruntowane w uwarunkowaniach socjalistycznej Polski - po co do nich wracać i jak je wynaleźć na nowo?”
 
Seminarium będzie dotyczyło dwóch koncepcji teoretyczno-badawczych stworzonych w PRL-u i wyrastających z uwarunkowań państwowego socjalizmu. Kultura artystyczna była obiegowym pojęciem należącym do leksykonu estetyki, historii sztuki i socjologii sztuki. W latach 70. i 80. poddano je teoretycznemu opracowaniu w środowisku badaczy i badaczek związanych z tzw. szkołą poznańską oraz Instytutem Kultury działającym przy Ministerstwie Kultury i Sztuki. Przestrzenny układ kultury to z kolei idea zaproponowana w latach 60. przez Aleksandra Wallisa i wykorzystywana jako rama badań empirycznych prowadzonych przez niego do początku lat 80.
 
Oba lokalne modele epistemiczne stanowią cenne, lecz zapoznane potencjalności, niewykorzystane w pełni i porzucone sposoby konceptualizacji badań, dlatego warto je dziś odzyskać i wynaleźć na nowo. Szczególne przydatne mogą być w badaniach zjawiska, które rozwijało się równolegle z nimi i było osadzone w tym samych uwarunkowaniach: neoawangardy lat 70., jej kultury i geografii artystycznej oraz ruchliwości przestrzennej.
 
Naszym gościem będzie dr Tomasz Załuski, który jest historykiem sztuki i filozofem, pracuje w Katedrze Badań Kulturowych Uniwersytetu Łódzkiego i w Akademii Sztuk Pięknych im. W. Strzemińskiego w Łodzi. Jego badania skupiają się na XX-wiecznych i współczesnych praktykach artystycznych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, rozpatrywanych w kontekstach kulturowych, ekonomicznych,  społecznych i politycznych. W szerszych ramach historii społeczno-kulturowej osadza szczegółowe analizy materialnych uwarunkowań produkcji i dystrybucji artystycznej; historii wystaw, instytucji i infrastruktur sztuki; polityk kulturalnych i artystycznej samoorganizacji; praktyk dokumentacyjnych, archiwistycznych i historyzacyjnych; translokalnych oraz transnarodowych sieci kontaktów i współpracy.
 
Jako autor, redaktor i współredaktor opublikował między innymi książki: “Modernizm artystyczny i powtórzenie. Próba reinterpretacji” (2008), “Sztuki w przestrzeni transmedialnej” (2010), “Skuteczność sztuki” (2014), “Socrealizmy i modernizacje” (2017), “Wideo w sztukach wizualnych” (2018), “Galeria Wschodnia. Dokumenty 1984-2017/Documents 1984-2017” (2019), “Marian Wimmer. Przestrzeń jako tworzywo sztuki” (2021).
 
Obecnie wspólnie z Magdaleną Saryusz-Wolską kieruje projektem badawczym „Infrastruktury pamięci”, skupiając się na uwarunkowaniach produkcji współczesnych wystaw sztuki odnoszących się do relacji polsko-niemieckich w kontekście historii II wojny światowej, Holokaustu i powojennych przymusowych wysiedleń powojennych. Pracuje też nad rozprawą habilitacyjną o roboczym tytule „Działania KwieKulik. Neoawangarda w uwarunkowaniach socjalistycznej Polski”.
 
 
W seminarium można również uczestniczyć online, po link do spotkania i związane z nim materiały proszę pisać na adres: katarzyna.chmielewska@ibl.waw.pl najpóźniej na godzinę przed spotkaniem, 

Życzenia

29.03.2024

 Życzenia Wielkanocne

Prof. Włodzimierz Bolecki odznaczony Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski

28.03.2024

Włodzimierz BoleckiW dniu 19 marca br. prof. Włodzimierz Bolecki został odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w popularyzowaniu literatury, za osiągnięcia w działalności naukowo–badawczej i publicystycznej".

 

Komunikat w tej sprawie mogą Państwo przeczytać na stronie: Zob. link.

 

Profesorowi Boleckiemu składamy najserdeczniejsze gratulacje!

Nagroda miesięcznika Nowe Książki dla prof. Anny Nasiłowskiej

20.03.2024

W imieniu Redakcji miesięcznika „Nowe Książki” oraz Instytutu Książki zapraszamy na uroczyste wręczenie Nagrody Miesięcznika „Nowe Książki” prof. Annie Nasiłowskiej za książkę „Mrożek. Biografia” (Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023). 

 

Wydarzenie odbędzie się we wtorek 26 marca o godz. 18:00 w Klubie Księgarza na Rynku Starego w Warszawie. Laudację wygłosi prof. Maciej Urbanowski (UJ).
 

Nagroda miesięcznika Nowe Książki zaproszenie

Spotkanie online: „Diamentowy model OA w Europie - praktyki, finansowanie, wyzwania”

29.02.2024

 

Zapraszamy na nadchodzące wydarzenie, otwierające cykl spotkań OPERAS-PL na temat diamentowego modelu otwartego dostępu. 

 

 
Tytuł: „Diamentowy model OA w Europie - praktyki, finansowanie, wyzwania”
Termin: 18.03.2024, 13:00-14:30;
Czas trwania: 90 minut.
 
Podczas pierwszego spotkania chcielibyśmy podzielić się z Państwem wynikami badań na temat instytucjonalnego krajobrazu wydawniczego w Europie w oparciu o ankietę przeprowadzoną w ubiegłym roku w ramach projektu DIAMAS. Ponadto porozmawiamy o dobrych praktykach, finansowaniu czasopism diamentowych oraz wyzwaniach związanych z utrzymywaniem czasopism, przed którymi stoją zarówno wydawnictwa instytucjonalne, jak i redakcje.
Spotkanie będzie miało charakter prezentacyjno-warsztatowy. Chcemy głośno mówić o potrzebach czasopism diamentowych, zbierać przykłady dobrych praktyk oraz wspólnie pracować nad definiowaniem wyzwań i poszukiwaniem rozwiązań, które pozwolą na utrzymywanie i rozwój modelu diamentowego.
DIAMAS jest projektem finansowanym przez UE w ramach programu Horyzont Europa, którego celem jest wsparcie wydawnictw diamentowych (wydających czasopisma w otwartym dostępie bez dodatkowych kosztów po stronie autorów i autorek oraz czytelników i czytelniczek) poprzez wyznaczanie standardów, zwiększanie widoczności i promowanie różnorodnego pejzażu wydawniczego.
 
 

Prof. dr hab. Jerzy Jarzębski (22 sierpnia 1947 – 25 lutego 2024)

26.02.2024

Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. Jerzego Jarzębskiego, wybitnego literaturoznawcy, badacza twórczości m.in. W. Gombrowicza, B. Schulza, S. Lema, zagadnień z zakresu teorii i historii współczesnej literatury polskiej. Nauczyciela akademickiego, członka Komitetu Nauk o Literaturze PAN, członka jury ważnych nagród literackich (Nagroda Literacka Nike, Nagroda im. W. Gombrowicza) autora wielu (także nagradzanych) książek i esejów (m.in. Powieść jako autokreacja, Gra w Gombrowicza, W Polsce czyli wszędzie. Studia o polskiej prozie współczesnej, Schulz, Gombrowicz, Wszechświat Lema, Miasta - rzeczy - przestrzenie. Jerzy Jarzębski przewodniczył Radzie Programowej serii wydawniczej Biblioteka Narodowa. Zasiadał we władzach Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Pen Clubu. Był laureatem nagród za działalność krytycznoliteracką (w 1985 Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie, w 1991 Nagroda im. K. Wyki). Przez całe swoje życie zawodowe związany z Uniwersytetem Jagiellońskim, na którym najpierw studiował, zdobywał kolejne stopnie naukowe, wreszcie wykładał. Wykładał także jako visiting professor w Harvard University w Cambridge w USA i w Hebrew University w Jerozolimie. Z Instytutem Badań Literackich współpracował (od 1990 r.) jako członek Redakcji Dwumiesięcznika „Teksty Drugie”


Rodzinie i Przyjaciołom składamy wyrazy najgłębszego współczucia.
Dyrekcja i Rada Naukowa IBL PAN

Anna Nasiłowska otrzymała Nagrodę Magazynu Literackiego "Książki"

22.02.2024

Anna Nasiłowska została laureatką Nagrody Magazynu Literackiego "Książki" za biografię Sławomira Mrożka. Wręczenie odbyło się 21.02 w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

 

Wręczenie ubiegłorocznej nagrody miesięcznika "Nowe Książki" odbędzie się 26 marca o 17.00 w Klubie Księgarza na Starym Mieście.

 

Serdecznie gratulujemy obu wyróżnień!

Nabór zgłoszeń do XII edycji Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald

08.02.2024

Ruszyła XII edycja Konkursu im. Inki Brodzkiej-Wald.

Konkurs jest skierowany do osób, które w roku 2023 obroniły swoją pracę doktorską z dziedziny humanistyki.  
 
Nabór wniosków trwa do 29 lutego.
 
Więcej informacji w pliku docx.
 

 

       

 

 

 
 

 
 

 

   

 

 

 

 

 

   

Logo Archiwum Kobiet

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Logo Słownika Polszczyzny XVI wieku